mUltimate Chopin

op. 21, Koncert f-moll, cz. II

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Błędy A

t. 6

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

Rytm w A

!!!   miniat: 2. połowa taktu, bez wideł, tylko górna 5-linia.      EZnieU1

Rytm w Wn

EZnieU

Rytm w Wf

EZnieU2

Interpretacja Wf proponowana przez redakcję

EZnieU3

Rytm w Wa

EZnieU4

Interpretacja A proponowana przez redakcję

EZTU
..

Wszystkie zapisy źródłowe 2. połowy taktu są błędne lub niejasne, żaden z nich nie daje się jednak poprawić w sposób, którego nie można by kwestionować.

  • W A 3. miara taktu liczy 9 trzydziestodwójek.
  • W Wn wprowadzenie mniejszej czcionki do zapisu trzydziestodwójek nie wpływa na wartości rytmiczne i wydaje się być dowolnością szty­charza – mógł on dopatrzeć się w A różnicy wielkości główek nutowych pomiędzy pierwszą a 2. połową taktu. Jest to tym bardziej prawdopo­do­bne, że po wpadce z pierwszym Tutti I cz. Koncertu, zapewne starał się on zwracać uwagę na drobne nawet różnice wielkości główek.
  • Skorygowany zapis Wf, który odczytany dosłownie jest co najmniej niejasny, mógł być pokłosiem tej pomyłki. Ponieważ korekty Wf dokonano być może na polecenie Chopina, należy zastanowić się, jaki mógł być jej zamierzony efekt. Proponowane rozwiązanie jest zarówno poprawne formalnie, jak i bardzo zbliżone do realnego zapisu źródłowego.
  • Jaka myśl przyświecała adiustatorowi Wa – trudno zgadnąć.

W tej sytuacji tekst główny opieramy na wersji A, która mimo nieścisłości wydaje się najpe­wniejsza źródłowo. Z dwóch naturalnych możliwo­ści poprawienia błędu – zmiany dwóch trzydziesto­dwójek na sześćdziesięcioczwórki lub usunięcia jednej z kropek przedłużających ósemkę es1 – wybieramy tę drugą, dającą gładszy postęp figuracji wprowadzającej temat główny. Jako alternatywną wersję proponujemy zmodyfikowaną wersję Wf.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Niedokładności Wn , Błędy Wn , Błędy rytmiczne , Błędy A , Autentyczne korekty Wf

t. 8

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

Rytm A i Wa3, interpretacja kontekstowa

Rytm Wn1 (→Wf→Wa1→Wa2), interpretacja kontekstowa, i Wn2
..

W partii pr.r. jedynie Wn2 nie zawiera błędu rytmicznego. Wersja ta jednak powstała w wyniku adiustacji i z pewnością nie odpowiada intencji Chopina. Dla pozostałych źródeł – z wyjątkiem Wa3 – przyjmujemy odczytanie zgodne ze sposobem, w jaki pr.r. jest rozplanowana w stosunku do ósemek l.r. Jako tekst Wa3 przyjmujemy rytm, który naszym zdaniem narzuca się przy odczytywaniu najłatwiej uchwytnych elementów rytmu – ćwierćnuta, przedłużona ćwierćnuta i grupa szesnastek z triolą wewnątrz.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa , Adiustacje Wn , Błędy rytmiczne , Błędy A

t. 21

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

..

W A nie ma kasowników podwyższających des3(2) na d3(2). To oczywiste przeoczenie Chopina zostało poprawione – być może przez niego samego – już w Wn (→Wf→Wa).

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Przeoczenia znaków aktualnej tonacji , Błędy A , Autentyczne korekty Wn

t. 22

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

..

W A kasowniki podwyższające nuty des na d wpisane są dopiero na 4. mierze taktu. Mimo to nie ulega wątpliwości, że d jest wymagane w całej 2. połowie taktu. W Wn1 (→Wf→Wa, →Wn2) dodano  podwyższający des3 na d3 na początku 3. miary taktu (odnoszący się także do d4), ale tylko Wa i Wn2 mają odpowiedni znak przed przedostatnią szesnastką.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne

zagadnienia: Adiustacje Wa , Znaki chromatyczne w różnych oktawach , Niedokładności Wn , Niedokładności Wf , Adiustacje Wn , Przeoczenia znaków aktualnej tonacji , Błędy A , Autentyczne korekty Wn

t. 25

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

Es1-G1-Es-G w A, odczyt dosłowny

G1-B1-Es-G w A (prawdopodobna interpretacja) i Wn2

G1-Es-G w Wn1 (→Wf→Wa)

Tu pusta klisza 
..

Akord zapisany w A, choć z harmonicznego punktu widzenia dopuszczalny, jest niemal na pewno błędny ze względu na nieuzasadnioną brzmieniowo komplikację pianistyczną. Nie jest jednak jasne, jaki akord Chopin miał na myśli:

  • G1-B1-Es-G wydaje się najnaturalniejsze – oktawowe przeniesienie akordów jest popularnym chwytem wirtuozowskiej faktury koncertującej (por. np. cz. III, t. 69 lub 511-513). Mielibyśmy wówczas do czynienia z typowym błędem tercjowym Chopina. Tak też zinterpretowano to w Wn2 i tę interpretację proponujemy jako tekst A;
  • G1-Es-G – lżejszy akord ze względu na bardzo niski rejestr (por. cz. III, t. 77). Także w tym wypadku w grę wchodziłby błąd tercjowy – Chopin mógł napisać prawidłowy akord, a następnie uznać dolną nutę za B1 i "poprawić" rzekomą pomyłkę, dopisując nutę o tercję niższą (najniższa nuta wydaje się być dopisana później). Scenariusz ten zakłada jednak popełnienie dwóch błędów – mylnej oceny wysokości napisanej nuty i pozostawienia jej, mimo że miała być usunięta (por. Etiuda Ges op. 10 nr 5, t. 83-84).

W każdym razie korekta Wn1 (→Wf→Wa) – prawdopodobnie Chopinowska – musi być uznana za ostateczną decyzję i tę wersję podajemy w tekście głównym.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Błąd tercjowy , Adiustacje Wn , Błędy A , Autentyczne korekty Wn , Połowiczne korekty