mUltimate Chopin

op. 21, Koncert f-moll, cz. II

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Błąd tercjowy

t. 20

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

c2 w akordzie w A, Wf (→Wa) i Wn2

!!!   miniat: ten akord, tylko górna 5-linia, bez akcentu i łuku.                  TGTU

a1 w akordzie w Wn1

a1 z kaso
..

Wersja Wn1 jest z pewnością błędna – najprawdopodobniej jest to zadiustowany przez dodanie  błąd tercjowy. Chopin przywrócił zapisany w A akord z c2 w korekcie Wf (→Wa). Podczas realizacji tej korekty wraz z główką nutową niepotrzebnie przeniesiono również .

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Błędy Wn , Błąd tercjowy , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wf

t. 25

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

Es1-G1-Es-G w A, odczyt dosłowny

G1-B1-Es-G w A (prawdopodobna interpretacja) i Wn2

G1-Es-G w Wn1 (→Wf→Wa)

Tu pusta klisza 
..

Akord zapisany w A, choć z harmonicznego punktu widzenia dopuszczalny, jest niemal na pewno błędny ze względu na nieuzasadnioną brzmieniowo komplikację pianistyczną. Nie jest jednak jasne, jaki akord Chopin miał na myśli:

  • G1-B1-Es-G wydaje się najnaturalniejsze – oktawowe przeniesienie akordów jest popularnym chwytem wirtuozowskiej faktury koncertującej (por. np. cz. III, t. 69 lub 511-513). Mielibyśmy wówczas do czynienia z typowym błędem tercjowym Chopina. Tak też zinterpretowano to w Wn2 i tę interpretację proponujemy jako tekst A;
  • G1-Es-G – lżejszy akord ze względu na bardzo niski rejestr (por. cz. III, t. 77). Także w tym wypadku w grę wchodziłby błąd tercjowy – Chopin mógł napisać prawidłowy akord, a następnie uznać dolną nutę za B1 i "poprawić" rzekomą pomyłkę, dopisując nutę o tercję niższą (najniższa nuta wydaje się być dopisana później). Scenariusz ten zakłada jednak popełnienie dwóch błędów – mylnej oceny wysokości napisanej nuty i pozostawienia jej, mimo że miała być usunięta (por. Etiuda Ges op. 10 nr 5, t. 83-84).

W każdym razie korekta Wn1 (→Wf→Wa) – prawdopodobnie Chopinowska – musi być uznana za ostateczną decyzję i tę wersję podajemy w tekście głównym.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Błąd tercjowy , Adiustacje Wn , Błędy A , Autentyczne korekty Wn , Połowiczne korekty

t. 28

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

4 przednutki w A

!!!   miniat: ten ornament i ósemka des3, tylko górna 5-linia.                   EZnieU (nutka, wiązanie i łuk)

3 przednutki w Wn (→Wf→Wa)

EZTU (wiązanie i łuk)
..

W korekcie Wn (→Wf→Wa) Chopin usunął drugą z czterech drobnych szesnastek zapisanych w A, najprawdopodobniej jednak było to pomyłkowo wysztychowane as1. Mimo że intencja Chopina usunięcia prawidłowej nuty (f1) nie została w tej sytuacji explicite wyrażona, zredukowanie liczby nut w tym ornamencie pozostaje faktem. Z tego względu w tekście głównym podajemy wersję wydań.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Błędy Wn , Błąd tercjowy , Autentyczne korekty Wn

t. 28

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

es2 w A (→Wn)

!!!   miniat: nic.              TGTU

c2 w Wf (→Wa)

druga przednutka
..

Mniej wygodne pianistycznie c2 zamiast es2 to niemal na pewno błąd "tercjowy" sztycharza Wf (→Wa).

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Błędy Wf , Błędy Wa , Błąd tercjowy

t. 81

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. II

8 nut w A

!!!   miniat: e1 i biegnik na ostatniej mierze, tylko górna 5-linia, bez wideł.             EZnieU (tylko nuty z 9)

8 nut w Wn

EZnieU (nuty bez 9 + kawałek pauzy i beleczka wiązania)

9 nut z g2 w Wf (→Wa), interpretacja kontekstowa

9 nut z g2 proponowane przez redakcję

EZTU (nuty i 10)

9 nut z e2 – inna interpretacja Wf (→Wa)

EZnieU2 (nuty i 10)

Idem, alternatywny rytm

war. 55 z 9 + kawałek pauzy i beleczka EZnieU
..

Biegnik kończący ten takt ma w źródłach dwie podstawowe wersje:

  • ośmionutową w A (→Wn), w której f2 występuje bezpośrednio po des2;
  • dziewięcionutową w Wf (→Wa), w której pomiędzy des2 a f2 wstawiono jeszcze g2.

Druga wersja została wprowadzona bez wątpienia na polecenie Chopina, jednak jej zapis budzi pewne wątpliwości – dodana w korekcie nuta g2 poprzedzona jest (ostrzegawczym?), nie mającym w tym kontekście żadnego uzasadnienia (np. zarówno w analogicznych t. 13 i 32, jak i w omawianym takcie najwyższa nuta tej figury, g3, zapisana jest bez ). Można się więc zastanawiać, czy nie popełniono tu błędu tercjowego, a zamierzoną nutą było e2, które w naturalny sposób rozwija rysunek melodyczny tej figury po szesnastce e1. Możliwość tę proponujemy jako alternatywną interpretację Chopinowskiej korekty Wf.

Różnice w notacji rytmu zakończenia tej figury – patrz ostatnia uwaga w tym takcie – powodują, że każdej z omówionych wyżej wersji biegnika można przypisać dwa nieznacznie różniące się schematy rytmiczne.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Błąd tercjowy , Znaki ostrzegawcze , Autentyczne korekty Wf