op. 49, Fantazja f-moll

Autograf-czystopis, będący podstawą kopii Fontany ([KF], zaginionej), a następnie pierwszego wydania niemieckiego. Porównanie tekstów A i opartego na [KF] pierwszego wydania francuskiego pokazuje, że po sporządzeniu kopii Chopin wprowadził jeszcze w swoim rękopisie pewne zmiany i w znacznym stopniu uzupełnił oznaczenia wykonawcze (zwłasz­cza pedalizację i wskazówki dynamiczne), tak iż A jest najstaranniej przygotowanym przez Chopina źródłem tekstu Fantazji.

Późniejsza – po sporządzeniu [KF] – poprawka możliwa do odróżnienia w zapisie A w sposób niebudzący wątpliwości to zmiana rytmu w t. 154 i 234. Prawdopodobne uzupełnienia, wynikające z porównania tekstów A i Wf1 obejmują:

• pedalizację, np. w t. 2-3 i analog., 19-42, 43-48, 124-126,
• wskazówki dynamiczne, np.  w t. 43 i 54,  w t. 109 i analog. oraz 276 i analog., cresc. - - w t. 302-309,
• wskazówki agogiczne, np. più mosso w t. 294 i sempre più mosso w t. 306-309,
• akcenty, np. w t. 52-53, 144-150 i 224-230,
• łuki l.r., np. w t. 77, 155-164.

W wielu miejscach brakuje przygodnych znaków chromatycznych, na ogół w typowych dla Chopina sytuacjach:

• pominięte znaki aktualnej tonacji, np. w t. 149-152 czy 185 i 187,
• nieodwołane alteracje, np. w t. 77-78 i 82, 210 czy 265,
• pominięte znaki w wirtuozowskich figurach obejmujących więcej niż oktawę, np. w t. 87-88, 91-92 i analog.

A nie jest wolny także od innych błędów:

• nieprzywrócony klucz basowy w t. 66,
• zbyt wcześnie wpisany znak  w t. 70,
• najprawdopodobniej pominięta nuta dolnego głosu w t. 130,
• pomyłkowy, dodatkowy łuk przetrzymujący b w t. 182-183,
• prawdopodobnie błędne nuty – f zamiast es w t. 241 i as¹ zamiast b¹ w t. 254,
• przeoczenie kilkutaktowego dokończenia łuku w t. 306-310.

Podana data powstania A pochodzi ze znanego listu Chopina do Fontany*, w którym kompozytor pisze, że "dziś skończyłem Fantazją". Biorąc jednak pod uwagę późniejsze poprawki i uzupełnienia, za rzeczywistą datę ukoń­czenia A należałoby uznać moment wysłania go do wydawcy lipskiego, co nastąpiło 12 XI 1841**,

Na potem: może coś o poprawkach/skreśleniach

^* List Chopina do Juliana Fontany w Paryżu, Nohant, 20 X 1841.
^** List Chopina do firmy Breitkopf i Härtel w Lipsku, Paryż 12 XI 1841.