WN 37, Lento con gran espressione

Oznaczenie w KJ i KK t. 42-43 jako repetycji t. 40-41 powoduje niepewność, jeśli chodzi o umiejscowienie wpisanych w t. 39-41 oznaczeń sempre (più) piano i rallent. Zdaniem redakcji, wskazówka dynamiczna, która zaczyna się w t. 39 musi być kontynuowana od razu w t. 40-41. Nie jest to natomiast takie pewne w przypadku rallent., które w zapisie KJ wydaje się być powiązane z adagio w t. 44. Z tego względu dla rallent. proponujemy dwie możliwości interpretacji. Jest to też zapewne przyczyna różnicy pomiędzy źródłami opartymi na kopiach Kolberga – rallent. występuje w KB w t. 43, a w WL w t. 41.

W tekście głównym podajemy odczyt dosłowny KJ:

• sempre più piano uważamy za bardziej prawdopodobne odczytanie [A2] niż sempre piano – to drugie określenie jest bowiem powtórzeniem wskazówki z t. 34-35, co zdaje się przerywać ciągłość występującego pomiędzy nimi diminuenda. Ponadto łatwiej sobie wyobrazić pominięcie jednego z dwóch podobnych słów (più i piano) niż dodanie słowa nie występującego w [A2];
• wcześniejsze wystąpienie rallent. daje większe możliwości jego zręcznego ukształtowania.

W A1  jest jedyną wskazówką wykonawczą w tym i następnych taktach aż do  w t. 57 (nie licząc kilku łuków pr.r. w t. 52-54). Niewykluczone, że wpływ na to mógł mieć układ tekstu – t. 49-56 wypełniają jedną linijkę A1, a zarówno poprzednia, jak i następna linia obfitują w tego rodzaju wskazówki. Brak górnej części drugiego  powoduje, że odczytanie tego oznaczenia nie jest oczywiste, mogłoby to ewentualnie być również . Za  przemawia bardzo charakterystyczna pozioma kreska, wspólna dla obu liter (por. np. cztery  na 1. stronie A Scherza b op. 31).
W tekście głównym podajemy  późniejszej wersji.

Określenie appassionato pełnym słowem wpisane jest jedynie w KB. Pozostałe źródła pochodzące od [A2] mają appass.

W A1 określenie  Chopin wpisał między 2. a 4. szesnastką biegnika. Jest to przykład zastosowania wychodzącej z użycia konwencji umieszczania wskazówek wewnątrz, a nie na początku – lub nieco przed – obszaru ich obowiązywania (por. t. 58).
Następujące po  widełki dynamiczne różnią się zakresem, co jednak w tym kontekście praktycznie nie ma znaczenia. W tekście głównym odtwarzamy zapis KJ, który nie budzi zastrzeżeń stylistycznych i przypuszczalnie dość wiernie odtwarza pisownię [A2]. Dopasowane do wiązania szesnastkowego widełki WL są niewątpliwie efektem adiustacji wydawcy.

Oba określenia –  i velociss. – są w A1 wpisane blisko środka 2. połowy taktu, co w tym kontekście z pewnością nie przekłada się bezpośrednio na wykonanie – ani  ani velociss. nie mogą zacząć obowiązywać dopiero w drugiej ćwiartce biegnika, gdzie są wpisane. Jest to więc jaskrawy przykład oznaczeń umieszczonych w pobliżu środka obszaru ich obowiązywania i w transkrypcji merytorycznej A1 przesuwamy je na początek biegnika.
Umieszczenie sempre più piano w KJ i KK pod dolną pięciolinią odpowiada zapewne notacji [A2], mogło być jednak wymuszone brakiem miejsca pomiędzy pięcioliniami. Zdaniem redakcji, wskazówka odnosi się bowiem nie tylko do partii l.r., lecz do całego przebiegu muzycznego w perspektywie dłuższej niż widełki   dotyczące samego biegnika – por. określenia w następnych taktach: delicato, delicatissimo, , i . Zmiany i uzupełnienia wskazówki w KB i WL nie mogą być autentyczne.