mUltimate Chopin

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Połowiczne korekty

t. 57

Utwór: WN 17, Polonez B-dur

g3 w KJ i WF

!!!   miniat: 1. miara taktu (2 ósemki), tylko górna, bez łuku. Tu pusta klisza

es3-g3 w Wp

!!!   es3 na kliszy
..

Jako 2. ósemkę taktu Wp ma tercję es3-g3. Wersja ta jest wprawdzie brzmieniowo i pianistycznie możliwa do zaakceptowania, jednak nuta es3 niepotrzebnie obciąża i zaciera tu rysunek melodii, przez co znacznie prawdopodobniejszy wydaje się błąd odczytania [A] lub korekty (dodanie prawidłowej nuty bez usunięcia błędnej).

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Błąd tercjowy , Błędy Wp , Połowiczne korekty

t. 65

Utwór: WN 17, Polonez B-dur

Bez b1 w KJ i WF

!!!   miniat : jak o laseczce b. Tu pusta klisza=TGTU

b1 w Wp
..

Czteronutowy akord Wp jest z pianistycznego punktu widzenia niezręczny (bez użycia pedału w zasadzie niewykonalny). Nuta b1 nic też nie wnosi do treści harmonicznej i raczej niepotrzebnie obciąża brzmienie akordu. Z tych względów uważamy ją za błędną – jest to najprawdopodobniej pozostałość po niedokładnej korekcie: aby zmienić b1 na d2, dodano prawidłową nutę (d2), lecz nie usunięto błędnej (b1). Tego typu „połowiczne” korekty spotyka się niejednokrotnie w pierwszych wydaniach dzieł Chopina, por. np. Balladę g op. 23, t. 171 czy Scherzo h op. 20, t. 135 i 292. Por. też t. 15.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Błędy Wp , Połowiczne korekty

t. 78-79

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. III

 i  w A

!!!   miniat: t. 78 i kwarta 79 (z przednutkami przed), tylko górna 5-linia, oznaczenia dyn. wyżej niż na kliszy.          TGTU

> i  w Wn1 i Wa

> (krótki akcent) 78 i  79 (bliżej półnuty niż p w TGTU)

 i  w Wf

jak war. 22, tylko bez akcentu

 i  w Wn2

widełki EZnieU2

Alternatywna propozycja redakcji – 

f i akcent długi w t. 78 i nic 79
..

W tekście głównym podajemy niebudzące wątpliwości źródłowych ani muzycznych oznaczenia dynamiczne A. Oznaczenia Wn1 (→Wf →Wa) – dwa kolejne znaki  – są w tym kontekście na tyle nielogiczne, że nasuwa to podejrzenie błędu. W istocie, biorąc pod uwagę, że  w t. 79 jest w A mało czytelne, wydaje się bardzo prawdopodobne, że  w tym miejscu to skutek mylnego odczytania A (kształt znaku w A jest jednym z licznych dowodów na rosnący w miarę pisania A pośpiech Chopina). Z kolei  dodane na początku t. 78 można interpretować jako próbę naprawienia błędu z t. 79 – zamiarem Chopina mogło być przeniesienie  do t. 78, gdzie nie kolidowałoby tak jaskrawie z jego pierwotną, a być może jedyną koncepcją dynamiczną, zapisaną w A. Byłby to przykład niedokończonej korekty, w której dodano nowy znak, nie usuwając starego. Wersję tę, jako być może zamierzoną przez Chopina, podajemy jako propozycję alternatywną.
Znak widoczny w A na poczatku t. 78 uważamy – tak jak w t. 70 – za akcent długi. W tym wypadku odtworzono go w Wn1 jako krótki, a w Wn2 jako krótkie . Nie jest jasne, jak wytłumaczyć obecność tego znaku w Wa, wobec jego braku w Wf. Najprawdopodobniej akcent przeoczono w Wf, a dodano w Wa przez analogię do t. 70 – widełki są tam wprawdzie dłuższe, ale do skrócenia mógł skłonić adiustatora brak nuty na 3. mierze taktu. Mocnym argumentem za takim wyjaśnieniem jest idąca w przeciwnym kierunku adiustacja Wa w t. 70 – dodano tam  zaczerpnięte stąd.

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Błędy Wf , Błędy Wn , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wn , Niedokładności A , Połowiczne korekty

t. 83-84

Utwór: op. 10 nr 5, Etiuda Ges-dur

..

Chopin w A napisał początkowo partię l.r. o oktawę za wysoko. Błąd popełnił także pisząc partię pr.r. – pominął oktawę as1-as2 i zorientował się w pomyłce dopiero pisząc czwartą z kolei błędną oktawę. Po dopisaniu prawidłowych nut błędne pozostały nieskreślone, mimo to sztycharz właściwie zrozumiał zapis, a tekst Wf (→Wn,Wa) jest prawidłowy.

kategoria redakcyjna: Poprawki i zmiany

zagadnienia: Poprawki A , Połowiczne korekty

t. 98

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. I

Bez c2 w A i Wn2

!!!   miniat: 3 ostatnie ósemki, tylko dolna 5-linia, bez łuku.               Tu pusta klisza 

c2 w Wn1

EZTU bez łuku (sama główka)

c2 przetrzymane w Wf (→Wa)

EZTU (główka i łuk)
..

Dodatkowa nuta c2 mogła być dodana przez Chopina w korekcie Wn1 (→Wf→Wa). Rysunek melodyczny akompaniamentu, w którym druga ósemka każdej pary położona jest wyżej niż poprzedzający dwudźwięk lub akord, sugeruje, że nuta ta prawdopodobnie miała być przetrzymana, co zostało następnie zrealizowane w korekcie Wf (→Wa). Niewykluczone też, że dodatkowe c2 zostało w Wn1 wydrukowane pomyłkowo i pozostawione niepotrzebnie po dodaniu właściwej nuty, as1 (błąd tercjowy). Łuk przetrzymujący tę nutę, dodany w korekcie Wf (→Wa) i eliminujący jej powtarzanie, byłby wówczas "uproszczoną korektą", jakie zdarzały się w utworach Chopina, np. w Polonezie c op. 40 nr 2, t. 125. W Wn2 przywrócono wersję A.

W tekście głównym podajemy wersję Wf jako zamierzoną lub akceptowaną przez Chopina. Wersję A można uważać za równorzędny wariant, natomiast wersja Wn1 jest niemal na pewno błędna.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Błędy Wn , Błąd tercjowy , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wf , Autentyczne korekty Wn , Połowiczne korekty