KF - Kopia Fontany


Data: (II-III) 1839
Tytuł: Vingt-quatre Préludes
Dedykacja: Monsieur Camille Pleyel

Kopia A sporządzona przez Juliana Fontanę (zaginiona, znana z foto­kopii) jako podkład dla pierwszego wydania niemieckiego. Świadczą o tym m.in. liczby parzyste, którymi sztycharz oznaczał podział tekstu na linijki i strony, zrealizowany właśnie w Wn. Kopista odtworzył tekst A na ogół wiernie, nie ustrzegł się jednak pewnej liczby błędów, najczęściej prze­oczeń, z których najpoważniejsze to opuszczenia taktów w zakończeniach Preludiów gis nr 12 i B nr 21. Charakterystyczne, że także szereg innych istotnych błędów pojawia się pod koniec utworów lub stron (w ostatnich linijkach), np.:

  • Preludium a nr 2, pominięte łuki l.r. w t. 14-16 i 18-19,
  • w Preludium A nr 7, błędny akord l.r. w t. 15,
  • w Preludium E nr 9, pominięty łuk l.r. w t. 9-12,
  • w Preludium cis nr 10, pominięte znaki arpeggia w t. 9-14,
  • w Preludium H nr 11, pominięty łuk l.r. w t. 26-27,
  • w Preludium es nr 14, pominięte  w t. 18-19,
  • w Preludium Des nr 15, pominięte oznaczenia dynamiczne w t. 83-87,
  • w Preludium b nr 16, pominięte oznaczenia wykonawcze w t. 40-45,
  • w Preludium Es nr 19, pominięte oznaczenia wykonawcze w t. 28-32,
  • w Preludium c nr 20, pominięty znak  w t. 12,
  • w Preludium d nr 24, pominięte łuki pr.r. i akcenty w t. 59-65, pominięte f3 w t. 70.

Inne ważniejsze odstępstwa od tekstu A to:

  • ais2 zamiast a2Preludium D nr 5, t. 16,
  • g1 zamiast fis1Preludium h nr 6, t. 19,
  • Fis zamiast Gis w Preludium Fis nr 13, t. 
  • es1-f1 zamiast f1Preludium Des nr 15, t. 17,
  • D zamiast F w Preludium d nr 24, t. 31,
  • pominięta ósemka d1 w Preludium As nr 17, t. 19,
  • pominięta ćwierćnuta f2 w Preludium F nr 23, t. 16,
  • pominięte łuki w Preludiach cis nr 10, t. 11-12gis nr 12, t. 61-64nr 21, t. 7-13;
  • pominięte widełki dynamiczne w Preludiach G nr 3, t. 17-18, fis nr 8, t. 12, 28 i 33, As nr 17, t. 1-2 czy d nr 24, t. 4-7 i 22-24,
  • pominięte  na początku Preludium e nr 4 oraz  w Preludium f nr 18, t. 17,
  • cresc. zamiast dim. w Preludium G nr 3, t. 31,
  • błędne przydzielenie ostatniej ósemki l.r. es1 do partii pr.r. i to jako ćwierćnuty w Preludium B nr 21, t. 4,
  • błędna wartość rytmiczna akordu w Preludium Fis nr 13, t. 6.

Dość liczne są również różnego rodzaju niedokładności, niektóre o charakterze adiustacji, np. ujednolicanie pisowni przednutek poprzez zastępowanie nieprzekreślonych ósemek przekreślonymi, np. w Preludium a nr 2 czy nr 4.

Fontana dokonał również kilku trafnych uzupełnień, głównie przeoczonych znaków chromatycznych, np. w Preludiach A nr 7, t. 13As nr 17, t. 49 czy g nr 22, t. 3. Dodał też  w t. 65 Preludium As nr 17.

Preludium C Fontana pominął wskazówkę stretto - - - w t. 17-21 i wiązanie dolnego głosu pr.r. w t. 26.

Chopin nie korygował KF, gdyż nie nosi ona żadnych śladów poprawek czy uzupełnień, które można by przypisać jego ręce.

Przybliżone datowanie rękopisu opieramy na następujących przesłankach:

  • Chopin wysłał Fontanie A do przepisania 22 I 1839 r. Nawet jeśli list doszedł w ciągu kilku dni, a Fontana od razu zabrał się do pracy, trudno przypuścić, by ten obszerny i nie tak łatwy do odczytania rękopis zdążył skopiować jeszcze w styczniu.
  • Z drugiej strony, w liście do Fontany z 7 III 1839 r. Chopin przesyła już wytyczne, na co przeznaczyć honorarium od Pleyela, który miał być paryskim wydawcą Preludiów. Honorarium na ogół wypłacano przy przekazaniu wydawcy rękopisu (w tym przypadku A), co nie mogło nastąpić przed ukończeniem KF. Potwierdza to także kolejny list, z 12 marca – sprawy wydawnicze Preludiów były najwyraźniej na tyle zaawansowane, że w liście na bieżąco omawiane są już wyłącznie kwestie publikacji następnych utworów, Ballady F op. 38 i Polonezów op. 40. co wskazuje, że oba rękopisy edycyjne, a więc także KF, musiały już być gotowe.

Tak więc kopia powstała najprawdopodobniej w lutym 1839 r., a na pewno nie później niż na początku marca. 

Widoczne w kilku preludiach ołówkowe naniesienia (przede wszystkim uzupełnienia znaków chromatycznych, np. w Preludium a nr 2, t. 9, nr 6, t. 12-14, gis nr 12, t. 23 i 30, es nr 14, t. 14, Des nr 15, t. 12 i 75, As nr 17, t. 19, 26, 33, 44, 53, c nr 20, t. 8, F nr 23, t. 13 i 18) pochodzą od wieloletniego właściciela rękopisu, Hermanna Scholtza, który oparł na KF redagowane przez siebie wydanie Preludiów (Peters, Lipsk 1879).

Oryginał w: Biblioteka Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, Warszawa
Sygnatura: F. 503