A - Autograf
Data: | 1829 |
Tytuł: | Sonate |
Dedykacja: | Monsieur Joseph Elsner |
Autograf-czystopis, który Chopin proponował wydawcom, najpierw w Lipsku, a następnie w Wiedniu. Mimo iż A jest na ogół staranny, z dużą liczbą oznaczeń wykonawczych, znajdujemy w nim także pomyłki, przeoczenia i inne niedokładności (przede wszystkim w notacji znaków chromatycznych i łukowaniu). Część znaków dynamicznych wpisana została prawdopodobnie już po ukończeniu całości tekstu nutowego (w ramach swoistej autokorekty), na co wskazują widoczne – niekiedy uderzające – różnice wielkości i grafiki poszczególnych znaków, a także zauważalne braki korelacji między nimi (np. w t. 102, 155 czy 179).
Zwracają uwagę:
- nieukształtowany jeszcze sposób pisania akcentów długich, umieszczanych często p o n u c i e akcentowanej;
- częstsze niż zwykle użycie przenośnika oktawowego, niekiedy nawet nad nutami położonymi na dolnych liniach dodanych, co jest spowodowane zapisem bez odstępów między systemami;
- swobodne traktowanie przygodnych znaków chromatycznych, które często zdają się obowiązywać we wszystkich oktawach. Za przykład może posłużyć notacja oktaw, które tylko wyjątkowo mają znaki chromatyczne przy obu nutach;
- swobodne traktowanie łuków, których zakres lub obecność niejednokrotnie zdeterminowane są nie przez artykulację czy strukturę frazy lub motywu, lecz przez sytuację graficzną – Chopin po prostu omijał miejsca, w których wpisanie łuku było utrudnione lub niemożliwe, por. np. t. 101, 179, 182-183, .
Na stronie tytułowej wpisany jest przez Chopina numer opusu – Oeuvre 3 [fr. opus 3]. Po napisaniu Sonaty najprawdopodobniej w latach 1827-1828, Chopin miał bowiem nadzieję na jej publikację jako następnego dzieła po Wariacjach op. 2. Tak się jednak nie stało, a gdy 12 lat później, w 1841 r. wiedeńska firma Haslinger zdecydowała się na wydanie utworu, Chopin stanowczo się temu sprzeciwił. Ostatecznie, Sonatę wydano już po śmierci kompozytora, nadając jej niewykorzystany przezeń czwarty numer opusu. Oznaczenie to ujmujemy w nawias dla odróżnienia od pozostałych opusów, których publikacji Chopin nigdy nie kwestionował.
Wzdłuż prawego boku strony tytułowej widoczna jest adnotacja adresata dedykacji, Józefa Elsnera – 'Mit Vergnugen [sic!] nehme ich die Dedication an [niem. Z przyjemnością przyjmuję dedykację] J. Elsner".
A zawiera dopiski obcą ręką: liczne znaki sztycharskie, ołówkiem i czerwoną kredką, oraz szereg ołówkowych znaków chromatycznych, dodanych zapewne przez adiustatora przygotowującego publikację.
Oryginał w: | Pierpont Morgan Library, Nowy Jork |
Sygnatura: | C549.S698 |