WfH - Egzemplarz Hartmann


Wydawca: Maurice Schlesinger
Data: (1833-1834)
Numer wydawniczy: M.S.1409
Tytuł: Concerto
Dedykacja: Monsieur F. Kalkbrenner

Egzemplarz należący być może do uczennicy Chopina, Caroline Hartmann, będący częścią zbioru skompletowanego przypuszczalnie przez innego jego ucznia, Josepha Schiffmachera*. Część zawartych w nim dopisków (warianty, niektóre poprawki błędów i palcowania) dodana została z pewnością lub dużym prawdopodobieństwem ręką Chopina. Można więc przypuszczać, że także inne mogą przynajmniej częściowo pochodzić od kompozytora. Najważniejsze z nich to:

  • w t. 256-257 przeniesienie powtórzonego motywu oktawę wyżej, co niemal na pewno definiuje wariant o wysokim prawdopodobieństwie autentyczności;
  • dopisane oznaczenia wykonawcze, częściowo o charakterze przypomnień, np. pionowe akcenty w t. 145-147;
  • uzupełnienia niektórych pominiętych znaków chromatycznych, na ogół tam, gdzie brak mógł zmylić grającego, np. w t. 481 i 486;
  • dopisane znaki chromatyczne o charakterze przypomnień, zapewne dla uniknięcia wątpliwości w trakcie wykonywania Koncertu z nut, np. w t. 65 czy 374;
  • inne poprawki błędów druku, np. w t. 225, w którym jednak najprawdopodobniej zmieniona została niewłaściwa nuta.

Zdecydowanie najliczniejszą grupę wpisów stanowi palcowanie. Niektóre cyfry są podobne do Chopinowskich, większość jednak pisana była przez jedną lub dwie inne osoby. Opatrzenie palcowaniem nawet zupełnie stereotypowych figur, jak choćby zmniejszony pasaż w t. 388, sugeruje, że wpisy w większości służyły jako doraźne ułatwienie wykonania Koncertu z nut. Potwierdza to także powtarzanie palcowania w analogicznych figurach, nawet identycznych (t. 456-457). Jakaś część tych palcowań mogła być wszakże wskazana przez Chopina na lekcjach, gdyż są one na ogół zgodne ze zwyczajami Chopinowskimi. W tekście głównym uwzględniamy palcowanie WfH tylko wtedy, gdy istnieją przesłanki potwierdzające lub chociaż uprawdopodobniające jego autentyczność – podobieństwo do pisma Chopina i/lub potwierdzenie w źródłach o niekwestionowanej autentyczności (głównie WfD).


* Opieramy się tu na sugestiach J. J. Eigeldingera, zawartych w książce Chopin w oczach swoich uczniów, Kraków 2010, s. 291-293.

Oryginał w: Zbiory prywatne (kolekcja J. M. Huizinga), Assen
Sygnatura: Brak