op. 25 nr 1, Etiuda As-dur

Wn1 jest oparte na A i na ogół starannie odtwarza tekst podkładu. Różnice można w olbrzymiej większości wytłumaczyć niedokładnością sztycharza i adiustacjami wydawcy (np. dodanie przeoczonych znaków chromatycznych w t. 6 lub 15). Dwie zmiany wykraczają jednak, zdaniem redakcji, poza obie te kategorie – dodanie bemoli obniżających A na As i a¹ na as¹ w ostatniej grupie szesnastek t. 25 i pominięcie 3. nuty w ostatniej grupie l.r. w t. 34. Obie mają wszelkie cechy ulepszeń Chopinowskich, tzn. zmian, nierzadko subtelnych, z jednej dobrze brzmiącej wersji na inną, którą Chopin mógł jednak uważać za pod pewnymi względami doskonalszą. Autentyczność tych zmian można jednak kwestionować:

• wydawca niemiecki z reguły dokonywał adiustacji publikowanych utworów, a uzupełnienia znaków chromatycznych stanowiły lwią część wprowadzanych poprawek;
• żadnej z dwóch rozpatrywanych zmian Chopin nie wprowadził w pozostałych źródłach; jest to szczególnie zastanawiające w przypadku Wf, które było korygowane przez Chopina i w którym dokonał on kilku innych znaczących poprawek, jak np. uzupełnienia i korekty widełek dynamicznych w t. 4 i 7, wydzielenie głosu tenorowego w t. 17, a przede wszystkim zmiany harmoniczne w t. 21. Zmiany te w wydaniu niemieckim uwzględniono dopiero w Wn1a, wydaje się zatem, że te które są już w Wn1, powinny tym bardziej znaleźć się w Wf1.

Zdaniem redakcji, można to wyjaśnić za pomocą następującego scenariusza wydarzeń (hipotetycznego i bynajmniej nie jedynego możliwego):

• Chopin koryguje Wf1 i wprowadza przy okazji kilka merytorycznych zmian, np. w partii l.r. w t. 21.
• Uważając te zmiany za istotne, postanawia powiadomić o nich także niemieckiego wydawcę, który dysponował prawami na wszystkie kraje prócz Francji i Anglii (w tym Polskę). W przesłanym do Wn1 zestawie zmian, do kilku uwzględnionych już w Wf (wymienionych wyżej) Chopin dodał jeszcze kilka innych, np. zmianę w partii pr.r. w t. 21 oraz zmiany w t. 25 i 34. Jaką formę przyjęła ta korekta, trudno stwierdzić – mogła to być dodatkowa odbitka korektorska Wf z naniesionymi poprawkami lub tylko ilustrowany przykładami nutowymi opis w liście (jak to cztery lata później kompozytor uczynił w Taranteli op. 43).
• W tym czasie korekty Wf1 były zapewne zakończone i Chopin nie miał już możliwości wprowadzenia dodatkowych zmian (o ile w ogóle mu na tym zależało – mógł uważać obie wersje t. 25 i 34 za w miarę równorzędne).
• Wydawca niemiecki, który z pewnością zbliżał się już do końca pracy nad Etiudami, nie zdołał wprowadzić od razu wszystkich zmian, tak iż w Wn1 kartę z pierwszymi dwiema stronami Etiudy opublikowano w niepoprawionej wersji, uwzględniono natomiast pojawiające się na 3. stronie zmiany w t. 25 i 34. Całość Chopinowskich poprawek zawarto dopiero w Wn1a.

Wn1 nie jest wolne od błędów, z których najważniejsze to błędne nuty w t. 20 (des¹ zamiast es¹) i 33 (f¹ zamiast des¹ w partii pr.r.).