KG - Kopia Gutmanna


Data: 1840
Tytuł: 3me Scherzo
Dedykacja: Monsieur Adolphe Gutmann

Kopia sporządzona przez Adolfa Gutmanna, ucznia i kopistę wielu dzieł Chopina. Służyła za podkład do pierwszego wydania niemieckiego Scherza. Podkładem dla KG był zaginiony autograf, [A1] – prawdopodobnie wcześniejszy z dwóch napisanych przez Chopina. Autograf ten mógł być gotowy jeszcze w 1839 r., gdyż już na początku tego roku Chopin oferował Scherzo wydawcy Camille Pleyelowi (list z 22 I 1839), określając zarazem termin jego ukończenia na "za parę tygodni" (list do Juliana Fontany z tego samego dnia). Jednak dwa miesiące później, z innego listu do Fontany (z 17 III 1839) dowiadujemy się, że "o Scherzu ani mówić z nikim. Nie wiem, kiedy go skończę". Biorąc pod uwagę, iż KG powstała przypuszczalnie jako druga z kopii [A1], po prawdopodobnie istniejącej, lecz zaginionej, innej kopii (Fontany?), można przyjąć rok 1840 jako wysoce prawdopodobny okres powstania KG (nie później niż we wrześniu, gdyż w październiku ukazało się już oparte na niej Wn1).

KG przekazuje wersję utworu, w której pewne szczegóły notacji zostały opracowane najstaranniej, np. klinik w t. 31, akcent w t. 117, czy tempo primo w t. 367. W kilku miejscach, w zapisie można też rozpoznać rękę Chopina (np. sostenuto w t. 320 lub kasowniki w t. 470 i 472), co świadczy o przejrzeniu rękopisu przez kompozytora. 

Z drugiej strony, KG zawiera bardzo dużo różnego kalibru błędów i niedokładności, m.in.: 

  • przeoczenia różnych elementów, np. pauzy i nuty w t. 64, kropek przedłużających półnuty w t. 75-89, przenośnika oktawowego w t. 167-168, całych linijek pedalizacji w t. 259-266548-553632-634;
  • błędy wysokościowe w t. 166 czy 293-294, w tym tzw. "tercjowe", np. w t. 59, 91100
  • niedokładnie lub błędnie zapisane nuty, np. e1/fis1 w t. 45Gis/Fis w t. 100e1/dis1 w t. 350 czy E/Cis w t. 621;
  • niedokładne, często zbyt daleko sięgające łuki, np. w t. 163 i 171 oraz 311, lub widełki dynamiczne, np. w t. 243-249.

Fakt, iż KG oparta jest wedle wszelkiego prawdopodobieństwa bezpośrednio na autografie, ślady własnoręcznych Chopinowskich uzupełnień i poprawek oraz detale nieobecne w innych źródłach czynią z tego rękopisu źródło podstawowej wagi.

Oryginał w: Biblioteka Narodowa, Warszawa
Sygnatura: Mus. 224