|
!!! miniat: wycinek, tylko dolna 5-linia, tu A1. Tu bez kliszy |
|
|
Dodanie pauzy dla górnego głosu l.r. wydaje się na pozór słuszne – wypełnia ona lukę pomiędzy ósemkami w t. 1 a półnutą d1 w t. 2. Dokładniejsza analiza pokazuje jednak, że sprawa nie jest taka oczywista:
- w t. 1 ósemki l.r. poruszają się równolegle z melodią górnego głosu pr.r. Na początku t. 2 za kontynuację tego ruchu należy więc uznać ćwierćnutę c1. Jest to szczególnie wyraźne w Afrag, w którym nuta ta jest uderzana, a nie przetrzymana łukiem jak w wersji ostatecznej. Chopin mógł więc w ogóle nie widzieć luki w tym głosie;
- jest natomiast bardzo prawdopodobne, że brak pauzy raził kogoś – zapewne sztycharza lub adiustatora Wf – kto zmienił kierunek laseczki pónuty d1 zgodnie z regułami notacji dwugłosowej;
- pisownia Chopina jest na ogół ekonomiczna – kompozytor starał się ująć swą ideę w możliwie przejrzysty sposób, nie obciążając tekstu znakami, które nie niosą użytecznej informacji, potrzebnej do jego prawidłowego odczytania i wykonania na fortepianie. Dotyczy to w szczególości prowadzenia głosów, które z reguły wydzielane są tylko wtedy, gdy wymaga tego ich niezależność rytmiczna (a i to nie zawsze). Ilustracją tego zjawiska może być zapis t. 13-16, w których pr.r. zapisana jest jedno- lub dwugłosowo, mimo że są tam przez cały czas prowadzone 3 głosy:
.
Powyższe spostrzeżenia nie przesądzają kwestii autentyczności tej pauzy, wskazują jednak na większe prawdopodobieństwo obcego dodatku. Ponieważ nie pojawia się ona już w żadnym z ośmiu dalszych powtórzeń tego taktu i nie ma jej w żadnym innym źródle*, w tekście głównym jej nie uwzględniamy.
* Pauza znajduje się w pisanym ręką Chopina dwutaktowym incipicie Mazurka. Ten okolicznościowy wpis nie może być jednak traktowany na równi z pozostałymi źródłami, zwłaszcza że kompozytor mógł go pisać mając przed sobą Wf1.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Autentyczne korekty Wf, Adiustacje Wf
notacja: Rytm