|
c1-as1 w A (→Wn), a także Wf1 (interpretacja kontekstowa) i WfJ (1. etap poprawek) ! miniat: wycinek od b1 do końca taktu, obie pięciolinie. EZTU |
|
EZnieU |
|
c1-as1, c2 przetrzymane w WfJ (2. etap poprawek) EZnieU2 bez ćwierćnuty es1 na 3. mierze; |
|
c1-es1-as1, c2 przetrzymane w WfS i Wa2 EZnieU2 bez 1. ligi c2 i główki ćwierćnutowej as1 na 4; miniatura-wycinek WfS |
|
Możliwa interpretacja zapisu WfS EZnieU2 bez główki ćwierćnutowej as1; miniatura Corel |
Dla 3. ćwierćnuty taktu podajemy niebudzącą zastrzeżeń wersję A (→Wn). Także Wf1 ma w zasadzie tę samą wersję, jednak zanotowaną w sposób wyraźnie błędny. Błędy te – umieszczenie całego, 4-głosowego akordu na jednej laseczce i zdublowanie basowego As – poprawiono w Wf2, równocześnie jednak zmieniono najwyższą nutę z as1 na c2. Ta ostatnia zmiana to zdaniem redakcji błąd tercjowy popełniony przy ponownym sztychowaniu tego fragmentu ze względu na korektę błędów Wf1. Podobnego rodzaju pomyłki przy korektach zdarzyły się sztycharzom kilkakrotnie w utworach Chopina, por. komentarze do Sonaty b op. 35, cz. I, t. 76 i cz. III, t. 30).
W zachowanych egzemplarzach lekcyjnych błędna wersja Wf2 podlegała dalszym poprawkom i zmianom:
- w WfJ najprawdopodobniej najpierw skreślono c2 i dopisano as1, przywracając sekstę c1-as1, czyli wersję A. Następnie zaś wprowadzono wersję z przetrzymanym c2;
- w WfS zanotowana jest wersja zbliżona do późniejszej wersji WfJ – na 3. mierze taktu w pr.r. zamiast seksty c1-as1 uderzany jest akord c1-es1-as1-c2. Pominięcie łuku przetrzymującego ostatnią triolową ósemkę c2 może być zdaniem redakcji przeoczeniem.
Zwraca uwagę, że w obu egzemplarzach dopisano ćwierćnutę as1 na 3. mierze taktu, usuniętą w korekcie Wf2. Co więcej, w WfJ przywrócony został pierwotny rysunek melodii z tąż ćwierćnutą as1, co stanowi mocny argument za tym, że zastąpienie jej przez c2 było tu efektem pomyłki. Zanotowane w egzemplarzach lekcyjnych wersje z przetrzymaniem tego c2, być może zainspirowane błędną wersją Wf2, mają przypuszczalnie na celu ułatwienie wzięcia akordu na 4. mierze taktu, którego równoczesne uderzenie może sprawić kłopot pianistom o mniejszych rękach.
Pojawienie się wersji WfS w Wa2 nasuwa przypuszczenie, że adiustatorem tego wydania była osoba mająca dostęp do WfS. Najpoważniejszym kandydatem jest tu Thomas D. A. Tellefsen, uczeń Chopina, zaprzyjaźniony z Jane Stirling i mający dostęp do jej kolekcji dzieł Chopina, w której niektóre wpisy są zrobione jego ręką*. W latach 1848-1873 mieszkający w Paryżu Tellefsen kilkakrotnie przebywał w Anglii, a jako osoba związana z Chopinem mógł tam nawiązać współpracę przy wznowieniu angielskiej edycji jego utworów.
* Informacja za: J.-J. Eigeldinger Chopin w oczach swoich uczniów, Kraków 2010, s. 253.
(Tellefsen – spr. po całości)
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Adiustacje Wa, Błędy Wf, Błędy wynikające z poprawek, Błąd tercjowy, Dopiski WfS, Autentyczne korekty Wf, Autentyczne zmiany i warianty po publikacji, Dopiski WfJ, Adiustacje Wf
notacja: Wysokość
Powrót do adnotacji