Tekst główny
Tekst główny
KG - Kopia Gutmanna
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Drugi nakład Wf
Wf3 - Trzeci nakład Wf
Wf4 - Czwarty nakład Wf
WfSz - Egzemplarz Szczerbatow
WfS - Egzemplarz Stirling
WfD - Egzemplarz Dubois
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn2 - Poprawiony nakład Wn
Wa - Wydanie angielskie
Wa1 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa2 - Zmieniony nakład Wa
porównaj
  t. 76

KG (→Wn)

des1-des2 w akordzie na 1, des1 4. ósemka l.r.

Wf1 (→Wf2)

es1-c2 i des1

Wa i WfSz

TGTU = es1-des2 i des1

Wf3

es1-c2 i c1

Wf4

es1-des2 i c1

Mimo tak dużej różnorodności wersji źródłowych 1. połowy taktu, ma ona zdaniem redakcji tylko jedną autentyczną wersję, występującą w Wa i WfSz. Znajdowała się ona najprawdopodobniej w [A], jednak niedokładność kopisty oraz Chopinowski sposób pisania sekund w pionie przyczyniły się przypuszczalnie do jej błędnego odtworzenia zarówno w KG, jak i Wf1:

  • Gutmann popełniał wiele drobnych niedokładności, jeśli chodzi o wysokość nut. W większości sytuacji kontekst pozwala z łatwością domyślić się właściwej nuty (por. np. środkowe B w przedtakcie II części i wiele sytuacji w finale Sonaty); częściej przy tym zdarzają się nuty zapisane za nisko – por. np. półnutę e1 na początku t. 233. W omawianym takcie błąd nie jest tak oczywisty, jednak konsekwentne występowanie w Wf i Wa nuty es1, mimo kilku korekt, pozwala uznać des1 za prawdopodobną pomyłkę kopisty.
  • Pomyłkowe odczytanie zapisanej w autografie sekundy jako tercji zdarzyło się w utworach Chopina niejednokrotnie. O tym, że pomyłkę taką popełniono także tutaj, świadczy późniejsza historia poprawek tego miejsca – najprawdopodobniej w trzech niezależnych korektach, w podkładzie do Wa, w Wf4 i w WfSz, Chopin zmienił c2 na des2. Natomiast odwrotna zmiana nie zaistniała nigdy. 

Skoro zaś przyjmujemy akord es1-ges1-des2-es2 za – najprawdopodobniej – jedyny autentyczny, to logiczne jest uznanie za prawidłową wersji l.r. z des1, występującej zgodnie w KG i Wf1, a tym samym w [A].

Zdaniem redakcji, nie można całkiem wykluczyć autentyczności wersji Wf3 i Wf4, jednak bardziej prawdopodobne jest, że:

  • przy korygowaniu Wf3 doszło do pomyłki – zmieniono partię l.r. zamiast prawej;
  • korekta Wf4, której rezultatem miało być des2 w pr.r. i des1 w l.r., została zrealizowana tylko połowicznie – poprawiono jedynie partię pr.r.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Błędy Wf, Autentyczne korekty Wf, Błędy KG

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

.