con o in 8va od t. 283 w A i WfSB ! miniat: wycinek, tylko górna 5-linia. EZTU |
||
con o in 8va od t. 282 w Wn ! miniat: Wn1 od ostatniej 8ki 282; EZnieU |
||
EZTU bez 'con o in' |
||
con 8ves od t. 282 w Wa, interpretacja kontekstowa |
Umiejscowienie wskazówki definiującej dwa sposoby wykonania początkowego fragmentu tego Tutti (oktawami lub oktawę wyżej), nie jest całkiem jasne. W A cały napis znajduje się wprawdzie w t. 283, jednak wpisany jest niejako przed tekstem nutowym, co jest możliwe, gdyż takt ten rozpoczyna nową linijkę. Można odnieść wrażenie, że Chopin początkowo wpisał tylko 8va z kreseczkami, rozpoczynając je nad 1. ósemką, a następnie dopisał przed nimi 'con o in', wykorzystując miejsce nad kluczem i znakami przykluczowymi. W Wn (→Wa) omawiane takty znajdują się wewnątrz linii i napis rozpoczyna się nad ostatnią ósemką t. 282. Zdaniem redakcji, nie odpowiada to intencji Chopina:
- wydaje się, że moment, od którego określenie ma obowiązywać, Chopin wskazał położeniem 8va;
- przedtakt (ostatnie f1 w t. 282) jest w partyturze grany tylko przez I skrzypce, bez oktawowego zdwojenia fletów;
- w A widoczne jest nad tym f1 skrobanie, którym Chopin prawdopodobnie usunął właśnie nutę f2.
Zmiana w Wf1 (→Wf2), wprowadzona niemal na pewno przez Chopina (por. inne autentyczne korekty w pobliżu tego miejsca – zmianę c2 na a1 w t. 282 i dodanie mordentu nad b2 w t. 283), przywraca więc zamierzony przez kompozytora moment, od którego obowiązuje ten przenośnik oktawowy. Pojawia się jednak wątpliwość, czy korekta ta oznacza zarazem rezygnację z wersji oktawowej, która w zapisie Wf1 nie została uwzględniona. Zdaniem redakcji, Chopin mógł chcieć w możliwie prosty sposób skorygować 2 nieścisłości zapisu Wn1 – wspomniany moment rozpoczęcia wskazówki oraz brak sygnału zmiany jej znaczenia na 3. mierze t. 287, skąd ze względu na akordową fakturę możliwe jest tylko przeniesienie o oktawę. Nie mając zatem pewności, czy Chopin definitywnie odrzucił możliwość wykonania oktawami t. 283-286 i pierwszych 2 miar t. 287, w tekście głównym zachowujemy wariantową notację A. Niegramatyczna uwaga w Wa – con 8ves in 8va – jest właściwie dwujęzyczna (8ves to skrót terminu angielskiego lub francuskiego, podczas gdy pozostała część napisana jest po włosku) i w gruncie rzeczy pozbawiona sensu, gdyż nakazuje wykonanie tej frazy i oktawami, i oktawę wyżej. Odtwarzamy ją tylko w transkrypcji graficznej (wersja "transkrypcja"). Zbieżność tekstu WfSB z zapisem A wydaje się być przypadkowa.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Adiustacje Wa, Niedokładności Wn, Niedokładności Wf, Autentyczne korekty Wf
notacja: Wysokość