mUltimate Chopin

op. 28 nr 15, Preludium Des-dur

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Błędy wynikające z poprawek

t. 65

Utwór: op. 28 nr 15, Preludium Des-dur

..

W A (→Wf,KF→Wn)  przed 1. akordem pr.r. znajduje się na wysokości dis1. Oczywistą pomyłkę Chopina sprostowano w Wa, odpowiednia poprawka znajduje się także w WfS. Błąd był skutkiem poprawek rytmicznych w partiach obu rąk, które skłoniły Chopina do skreślenia całego taktu i wpisania go ponownie na pięcioliniach poniżej – w skreślonym zapisie  znajdował się na właściwej wysokości.
Poprawki dotyczyły 1. ćwierćnuty l.r. (nieczytelna) oraz 2. i 3. akordu pr.r. – górna nuta gis1 w akordzie na 3. mierze taktu została skreślona, a w akordzie na 2. mierze przedłużona do wartości półnuty. Jest to zatem przykład wahania Chopina, który w wersji ostatecznej powrócił do pierwotnej koncepcji.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Poprawki A , Wahania Chopina , Błędy wynikające z poprawek , Błąd tercjowy , Skreślenia A , Znak chromatyczny poniżej/powyżej nuty

t. 70

Utwór: op. 28 nr 15, Preludium Des-dur

dis1 w akordzie w A (→KF→Wn1)

! miniat: wycinek, pół taktu, tylko górna 5-linia.            TGTU

e1 w Wf (→Wa) i Wn2 (→Wn3)

zamiast dis1
..

Wersja A (→KF→Wn1) może się wydawać błęd­na:

  • w analogicznym t. 62 dolną nutą 1. akordu jest we wszystkich źródłach e1;
  • we wszystkich innych akordach zdwojone bywają tylko nuty akordowe, a nie opóź­nie­nia;
  • w całej czterotaktowej frazie (t. 68-71) górny głos jest zdwojony oktawę niżej i ta oktawowa rozpiętość nie jest przekracza­na. Omawiane miejsce byłoby w tym zakresie jedynym wyjątkiem;
  • e1 występowało w tym miejscu w pierwo­tnej wersji tego taktu: . Jeśli celem po­prawki były – jak w analogicznym t. 62 – tylko zmiany wartości rytmicznych, dis1 mogło zostać napisane pomyłkowo.

Każdy z tych argumentów można jednak skon­tro­wać:

  • drobne zmiany przy powtórzeniach fraz to w dziełach Chopina raczej reguła niż wyją­tek. Nawet w omawianym miejscu zmianie (w stosunku do t. 61-62) uległa partia l.r. i to w sposób współgrający z wersją z dis1 – obniżenie linii basu zwiększa stabilność brzmieniową akordu, pozwalając na śmiel­sze korzystanie z dysonansów;
  • oktawowe opóźnienie dis1-dis2 rozwiązuje się w naturalny sposób na sekstę e1-cis2;
  • przejście w akordach lub figuracji z odle­głości oktawy na większą jest charakte­ry­stycznym dla Chopina chwytem piani­stycz­nym, por. np. Preludia fis nr 8, t. 6, E nr 9, t. 2, c nr 20, t. 2 i 6, F nr 23, t. 14;
  • celem poprawki w tym miejscu mogły być nie tylko zmiany rytmiczne, ale także właśnie ta subtelna zmiana prowadzenia dolnego głosu pr.r.

Do tekstu głównego przyjmujemy zatem wersję z napisanym przez Chopina bardzo wyraźnym dis1. Wersja z e1 pojawia się wprawdzie tylko w źró­dłach niepewnej autentyczności (Wf i Wn2), ale znajdowała się pierwotnie także w A, a ponadto brak poprawek w egzemplarzach lekcyjnych świadczy o akceptowaniu jej przez Chopina na lekcjach. Można ją tym samym traktować jako równorzędny wariant.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Poprawki A , Błędy wynikające z poprawek , Adiustacje Wn , Adiustacje Wf