Wn3
Tekst główny
A - Autograf
KF - Kopia Fontany
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewicz
WfS - Egzemplarz Stirling
WfSz - Egzemplarz Szczerbatow
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn2 - Zrewidowany nakład Wn1
Wn3 - Poprawiony nakład Wn2
Wa - Wydanie angielskie
Wa1 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa1a - Poprawiony nakład Wa1
Wa2 - Zadiustowany nakład Wa1a
porównaj
  t. 70

dis1 w akordzie w A (→KFWn1)

! miniat: wycinek, pół taktu, tylko górna 5-linia.            TGTU

e1 w Wf (→Wa) i Wn2 (→Wn3)

zamiast dis1

Wersja A (→KFWn1) może się wydawać błęd­na:

  • w analogicznym t. 62 dolną nutą 1. akordu jest we wszystkich źródłach e1;
  • we wszystkich innych akordach zdwojone bywają tylko nuty akordowe, a nie opóź­nie­nia;
  • w całej czterotaktowej frazie (t. 68-71) górny głos jest zdwojony oktawę niżej i ta oktawowa rozpiętość nie jest przekracza­na. Omawiane miejsce byłoby w tym zakresie jedynym wyjątkiem;
  • e1 występowało w tym miejscu w pierwo­tnej wersji tego taktu: . Jeśli celem po­prawki były – jak w analogicznym t. 62 – tylko zmiany wartości rytmicznych, dis1 mogło zostać napisane pomyłkowo.

Każdy z tych argumentów można jednak skon­tro­wać:

  • drobne zmiany przy powtórzeniach fraz to w dziełach Chopina raczej reguła niż wyją­tek. Nawet w omawianym miejscu zmianie (w stosunku do t. 61-62) uległa partia l.r. i to w sposób współgrający z wersją z dis1 – obniżenie linii basu zwiększa stabilność brzmieniową akordu, pozwalając na śmiel­sze korzystanie z dysonansów;
  • oktawowe opóźnienie dis1-dis2 rozwiązuje się w naturalny sposób na sekstę e1-cis2;
  • przejście w akordach lub figuracji z odle­głości oktawy na większą jest charakte­ry­stycznym dla Chopina chwytem piani­stycz­nym, por. np. Preludia fis nr 8, t. 6, E nr 9, t. 2, c nr 20, t. 2 i 6, F nr 23, t. 14;
  • celem poprawki w tym miejscu mogły być nie tylko zmiany rytmiczne, ale także właśnie ta subtelna zmiana prowadzenia dolnego głosu pr.r.

Do tekstu głównego przyjmujemy zatem wersję z napisanym przez Chopina bardzo wyraźnym dis1. Wersja z e1 pojawia się wprawdzie tylko w źró­dłach niepewnej autentyczności (Wf i Wn2), ale znajdowała się pierwotnie także w A, a ponadto brak poprawek w egzemplarzach lekcyjnych świadczy o akceptowaniu jej przez Chopina na lekcjach. Można ją tym samym traktować jako równorzędny wariant.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Poprawki A, Błędy wynikające z poprawek, Adiustacje Wn, Adiustacje Wf

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

.