W A1 Chopin powtórzył tu rytm analogicznego t. 15. Jest to niewątpliwie pierwotna wersja, o czym dodatkowo świadczy pozostawienie niepoprawionej ortografii chromatycznej (cisis3 zamiast d3 – por. uwagę do t. 15). W zamyśle Chopina odmiana rytmiczna wersji [A2] (→KJ,KK) łączyła się zapewne z subtelnym zróżnicowaniem charakteru tej figury, która na początku omawianego taktu wydaje się mieć bardziej deklamacyjny charakter. Zastanawiające jest, w jaki sposób pierwotny rytm trafił do KB i WL, skoro ani Bałakiriew, ani Kolberg, ani Szulc nie mieli dostępu do A1. Zdaniem redakcji w obu źródłach dokonano dowolnej zmiany na podstawie porównania z t. 15, w którym zapisany rytm tworzy gładkie, naturalne accelerando opadającego pochodu. W WL zmianę wprowadzono zresztą dopiero w druku, czego dowodzi rozplanowanie nut odpowiadające rytmowi KJ i KK.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Zmiany linii głównej, Adiustacje Bałakiriewa, Adiustacje WL
notacja: Rytm