Zagadnienia : Wahania Chopina

t. 9

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

Pauza w partii solowej w ApI

Akord w ApI, późniejsza wersja

EZnieU

Niewypisana pauza w A (→WnWf,Wa)

..

Na końcu dopisanej w ApI późniejszej wersji orkiestrowego wstępu zanotowany jest także 1. takt partii fortepianu solowego, różniący się w szczegółach zarówno od wersji ostatecznej, jak i pierwotnej, zapisanej w głównym ciągu ApI. W szczególności na początku taktu pr.r. ma tam ćwierćnutowy akord, który przytaczamy jako dowód wahania Chopina – akordu tego nie ma ani we wcześniejszej wersji ApI, ani w najpóźniejszej wersji, przygotowanej do druku.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Wahania Chopina

t. 19

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

Powtarzane tercje w ApI

koor_U{kaso g2}

Powtarzane tercje w ApI

koor_U{kaso g2}_nieApI{skróty l.r.}

Powtarzane tercje w ApI

Powtarzane tercje w ApI

koor_nieApI{skróty l.r.}

Pojedyncze nuty w A (→WnWf,Wa,WfSB)

koor_ApI{skróty l.r.}

Pojedyncze nuty w A (→WnWf,Wa,WfSB)

Pojedyncze nuty w A (→WnWf,Wa,WfSB)

koor_ApI{skróty l.r.}_nieU{kaso g2}

Pojedyncze nuty w A (→WnWf,Wa,WfSB)

..

Widoczna w ApI wersja, w której pierwsze 2 szesnastki każdej trioli są tercjami, jest rezultatem poprawek w tym rękopisie. Jako pierwszą Chopin wpisał bowiem wersję z pojedynczymi nutami w tych miejscach, tę samą, którą wykorzystał następnie pisząc A (→WnWf,Wa,WfSB). Dowodzą tego:

  • dopisane bemole przed 4. i 7. szesnastką – Chopin wpisał je najpierw przez 5. i 8. szesnastką, gdyż nuty, których dotyczyły, es4 i des4, pojawiały się dopiero tam;
  • nieco inny odcień atramentu dopisanych nut.

Dwukrotna zmiana decyzji stanowi przykład Chopinowskich wahań przy wyborze najlepszego rozwiązania.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Wahania Chopina , Zmiany linii głównej

t. 26

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

g3 w ApI, A i Wf1

! miniat: wycinek, ten takt, bez pustej końcówki, tylko górna 5-linia.                        TGTU = g3

f3 w Wn (→Wa,WfSB)

..

Nuta ta była w Wn1 korygowana w druku, co pokazują widoczne – zwłaszcza w Wn2 – ślady usuwania główki nuty g3. Nie ma wszakże pew­ności, czy poprawki dokonano na polecenie Cho­pina – mógł to też zrobić adiustator, uważając zapis A za pomyłkę. Możliwe też, że wydrukowa­ne początkowo g3 nie miało linii dodanej (takie błędy zdarzały się niejednokrotnie), a adiustator, nie sprawdziwszy podkładu, uznał główkę nuty za umieszczoną za wysoko. Autentyczność wersji z f3 jest więc niepewna, a ponadto przywrócenie – niewątpliwie przez Chopina – g3 w Wf1 dowo­dzi, że kompozytor, nawet jeśli przejściowo skło­nił się w stronę f3, to ostatecznie powrócił do g3.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Wahania Chopina , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wf , Autentyczne korekty Wn

t. 40

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

des3-b2-g2-c2-b1 w ApI

b2-b2-g2-e2-c2 w A (→WnWf,Wa,WfSB)

..

Począwszy od 8. szesnastki taktu, 5 kolejnych szesnastek było w ApI zmienianych przez Chopina. Co ciekawe, wersja pierwotna różniła się od wersji ostatecznej tylko brzmieniem 8. szesnastki (b1-e2-g2-des3), natomiast po poprawkach wszystkie akordy mają odmienne brzmienie. Powodem zmian była, jak się wydaje, chęć ściślejszego dopasowania partii solowej do partii orkiestry – ponieważ ostatnia szesnastka 1. połowy taktu brzmi w orkiestrze f-des1-f1-b1 (akord b-moll), a 3. miarę wypełnia akord e-c1-g1-b1, z tercją w basie, Chopin w partii solowej zmienił 8. szesnastkę na akord b-moll, a na 3. mierze taktu wykreślił wszystkie nuty e2 i e1. Ostatecznie, kompozytor uwzględnił tylko zmianę akordu na 8. ósemce (zastąpiwszy tylko des3 przez b2), w dalszej części pochodu powracając do wersji pierwotnej.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Wahania Chopina , Zmiany akompaniamentu , Zmiany linii głównej

t. 55-56

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

11 nut w ApI

10 nut w A (→WnWf,Wa,WfSB)

..

W ApI figura trzydziestodwójkowa w t. 55 liczy 11 nut, podzielonych na 2 grupy. Widać przy tym, że nuta cis3, której nie ma w wersji osta­tecznej, była w ApI dopisana, a decyzję co do kształtu tej figury Chopin zmieniał dwukrotnie. Ponadto figura ta ma w ApI odmienne ugrupo­wanie rytmiczne – Chopin podzielił ją na 2 grupy o długości ósemki każda – sekstolę i kwartolę (ta ostatnia jest de facto regularną czwórką trzydzie­stodwójek). Analogiczna struktura rytmiczna została wskazana także w następnej figurze, w której każda z 2 podgrup objęta jest osobnym wiązaniem. Patrz też uwaga w następnym takcie.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Wahania Chopina