Zagadnienia : Niedokładności A

t. 188

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

Bez ozdobnika w ApI

EZnieU tej ósemki

 w A (→WnWf,Wa,WfSB)

EZTU ta ósemka, bez kaso nad trylem

 z  proponowane przez redakcję

EZTU

..

Brak trylu w ApI wiąże się zapewne z odmiennym dalszym ukształtowaniem melo-rytmicznym końcówki taktu – patrz następna uwaga.

Tak jak w t. 184, w żadnym źródle nie ma znaku precyzującego brzmienie górnej nuty trylu. Panująca w t. 184-190 tonacja F-dur nakazuje użycie e2, co w tekście głównym sygnalizujemy

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Zmiany linii głównej , Niedokładności A , Błędy powtórzone Wn , Błędy powtórzone Wf , Błędy powtórzone Wa

t. 255

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

..

Jeśli chodzi o kasowniki podwyższające nuty es na e w 2. połowie t. 255, Chopin w A zadowolił się znakami przed akordem l.r. (e1) i 3. trzydziestodwójką (e3). Pozostałe 3 kasowniki potrzebne w dalszej części pasażu dodano w Wn (→Wf,Wa).
W Wa  przed akordem l.r., który w Wn1 umieszczony jest nieco za nisko, został odczytany jako podwyższający des1 na d1.
W A  przed e3 wpisany jest za nisko, na wysokości c3. Tego typu niedokładności pojawiają się wielokrotnie w autografach Chopina, na ogół – tak jak tu – nie wpływając na odczytanie tekstu.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Znaki chromatyczne w różnych oktawach , Niedokładności Wn , Błędy Wa , Adiustacje Wn , Znak chromatyczny poniżej/powyżej nuty , Niedokładności A

t. 256

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

Nuty es w A, odczyt dosłowny

! miniat: wycinek;                         tr = puste;       red = kaso a1 i a2

Nuty e w ApI i A (interpretacja kontekstowa→WnWf,Wa)

TGTU = 5 kaso e1, e2, e3, a1, a2

..

W całym pasażu Chopin nie postawił żadnych znaków chromatycznych oprócz kasowników przed 1. i 3. nutą (e i a). O ile konieczność podwyższenia kolejnych as na a nie ulega kwestii, o tyle użycie es1es2 i es3 byłoby z harmonicznego i pianistycznego punktu widzenia możliwe. Większość argumentów przemawia jednak za użyciem e1e2 i e3:

  • w figuracjach opartych na powtarzaniu pewnej figury w różnych oktawach (najczęściej pasaże lub gamy) Chopin uważał znaki chromatyczne umieszczone w pierwszej figurze za obowiązujące w całej sekwencji. Ewentualne odstępstwa oznaczał znakami ostrzegawczymi, jak np. bemole przed b2 w t. 60 i 62. Gdyby więc w omawianym pasażu słyszał es1, najprawdopodobniej opatrzyłby je ;
  • powyższe rozumowanie jest częściowo potwierdzone przez ApI, w którym znajduje się  przed przedostatnią nutą 1. miary taktu (e3);
  • kontekstem harmonicznym jest tu akord F-dur (bez septymy es), co potwierdzają zarówno partia orkiestry, jak i akordy fortepianu (na 3. ósemce i na końcu taktu). Nuty es w pasażu byłyby odczuwane jako akordowe, dając wrażenie akordu dominanty septymowej (F7). Natomiast alterowane nuty e słyszymy jako dźwięki obce, co zachowuje nienaruszone poczucie akordu F-dur jako podstawy harmonicznej;
  • w Wn (→Wf,Wa) dodano kasowniki podwyższające es1 na e1es2 na e2 (ten drugi działający także na es3; trzeci dodano tylko w Wn3), nawet jeśli wstawił je adiustator, nie zostały zakwestionowane przez Chopina w korekcie Wf1.

Jeśli chodzi o brakujące kasowniki przed a1a2, to w Wn1 (→Wf1,Wn2WfSB) dodano tylko ten przed a2, co uzupełniono w Wa i Wn3.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa , Znaki chromatyczne w różnych oktawach , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wn , Niedokładności A

t. 257

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

f3 w akordzie w ApI i A

! miniat: wycinek;                     tr = EZnieU = nuty i akcent, bez bemola;               red z bemolem

d3 w Af, Wf1 (→Wf2) i Wn2 (→Wn3,WfSB)

EZTU = nuty, znaki chromatyczne i akcent

es3 w Wn1 (→Wa)

! miniat: wycinek Wa1;                                  EZnieU1

..

Wersja ApI i A z f3 jako najwyższą nutą akordu na 2. mierze taktu jest niemal na pewno pomył­ko­wa, a od początku zamierzone przez Chopina było d3. Przemawia za tym:

  • d3 w tym miejscu w Af, napisanym niemal na pewno wcześniej niż A;
  • analogia melodyczna motywów na począt­ku t. 255 i 257 ze wznoszącymi sekstami, odpowiednio des1-des3-b3 i f1-f2-d3;
  • d3 w Wf1 (→Wf2), co wobec błędnej wersji Wn1 (patrz niżej) musiało być efektem korekty, najprawdopodobniej Chopinowskiej;
  • naturalność oktawowego chwytu piani­stycznego.

Omawiana nuta jest ponadto w A zapisana nie­dokładnie, tak iż w Wn1 (→Wa) odtworzono ją jako es3. W Wn2 (→Wn3,WfSB) zmieniono ją na d3, co mogłoby być jedną ze zmian podpo­wiedzianych przez Chopina, jeśli dopuścić możli­wość jego współudziału w redagowaniu Wn2.

Nierozwiązany akord nonowy musiał być przez wykonawców traktowany jako błąd, a narzucającą się poprawką (zwłaszcza bez dostępu do A) jest zmiana es3 na d3. Z tego względu w transkrypcji merytorycznej (wersja "redakcja") tych źródeł podajemy d3. W ten sposób poprawiono to również

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Błąd tercjowy , Adiustacje Wn , Błędy w liczbie linii dodanych , Błędy A , Niedokładna wysokość nut A , Autentyczne korekty Wf , Niedokładności A , Błędy powtórzone Wn , Błędy powtórzone Wa

t. 257

Utwór: op. 2, Wariacje, całość

..

W A nie ma znaków chromatycznych przed 2. i 3. akordem pr.r. Brakujące znaki stopniowo uzupełniano w kolejnych wydaniach – w Wn1 (→Wn2) dodano oba znaki przed 2. akordem, a w Wa1 dołożono jeszcze  przed 3. akordem ( nie był potrzebny ze względu na błędną wysokość najwyższej nuty). Pozostałe wydania – Wf, Wa3 i Wn3 mają wszystkie potrzebne znaki.

NA POTEM: ApI ma bemole ces1,2,3, ale nie ma kaso d1. 

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa , Znaki chromatyczne w różnych oktawach , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wf , Adiustacje Wf , Niedokładności A