Użyty tu przez Chopina skrót leggier. pojawia się w Wariacjach kilkakrotnie, jeszcze w t. 63, 94, 261 i 308. Najwyraźniej kompozytor uważał więc tę formę za jednoznaczną i racjonalną w aspekcie jej funkcji upraszczającej zapis. Jednak żadne z dwóch określeń, które w pierwszej chwili przychodzą na myśl jako rozwinięcie tego skrótu – leggiero i leggierissimo – nie spełnia powyższych kryteriów:
- skrócenie w ten sposób leggiero jest bezcelowe, gdyż znak zastępujący odciętą literę (u Chopina dwukropek, współcześnie kropka) zajmuje praktycznie tyle samo miejsca, co pominięte 'o';
- ogólnie przyjętym skrótem dla leggierissimo jest leggieriss. i Chopin był tego świadom, gdyż w dwóch miejscach go użył (t. 55 i 367), a stosował również prawidłowo skonstruowane skróty innych przymiotników w stopniu najwyższym – legatiss. (t. 19, 158, 191, 266 i 367) czy prestiss. (pod koniec t. 63).
Oprócz najczęściej stosowanych form przymiotnikowych (typu largo, allegro czy np. marcato) młody Chopin chętnie używał także przysłówków, jak accuratamente (początek Var. II, t. 135) czy graziosamente (początek III cz. Koncertu f op. 21). W szczególności kilkakrotnie użył leggieramente, np. w Koncercie f, cz. III, t. 81 i 317 czy Rondzie Es op. 16, t. 368. I właśnie to ostatnie określenie, znaczeniem nie odbiegające od leggiero, wydaje się być najtrafniejszym rozwinięciem dla leggier. – skrót jest odczuwalnie krótszy od formy pełnej i mógł się Chopinowi wydawać jednoznaczny, gdyż leggierissimo skracał inaczej. Domysł ten tłumaczy, zdaniem redakcji, brak w Wariacjach wskazówki leggiero, należącej w przekroju całej twórczości Chopina do podstawowego zasobu jego określeń.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Adiustacje Wa
notacja: Określenia słowne
