mUltimate Chopin

op. 23, Ballada g-moll

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Niedokładności A

t. 164-165

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

..

W taktach tych A (→Wf) nie ma bemoli przed as1 i As (znak przed as na końcu t. 164 nie jest niezbędny ze względu na odpowiedni  przed akordem l.r.). Ponadto pozostałe potrzebne bemole wpisane są tylko w pierwszej połowie każdego z tych taktów. Co więcej, w A Chopin nawet skreślił  wpisany początkowo przed Ges w t. 165 (por. charakterystykę A w niektórych Preludiach z op. 28, np. fis nr 8). Wn i Wa mają notację przyjętą przez nas.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa , Znaki chromatyczne w różnych oktawach , Adiustacje Wn , Niedokładności A , Błędy powtórzone Wf

t. 170-172

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

Kliniki w A, prawdopodobne odczytanie

! miniat: wycinek od oktawy 171 do oktawy 172, tylko górna 5-linia

Kropki w Wf (→Wn,Wa)
..

Dostępna fotografia A nie daje pewności, czy znaki staccato nad oktawami w połowie każdego z tych taktów są klinikami, czy kropkami. Klinik wydaje się niemal pewny w t. 171 i 172, a niewykluczony w t. 170, czego jednak nie odtworzono w wydaniach. W tekście głównym zachowujemy kropki występujące w naszym źródle podstawowym, Wf2, mimo że wyboru znaków – niekoniecznie trafnego – dokonał przypuszczalnie sztycharz Wf. Za rozwiązaniem tym przemawia konsekwencja redakcyjna w stosunku do kropek nad ćwierćnutami kwintol w t. 170-171 wraz z przedstwioną tam argumentacją, a ponadto wspomniana niepewność odczytania A z niedoskonałej fotografii.

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Niedokładności Wf , Kliniki , Niedokładności A

t. 170-172

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

   w A, odczyt dosłowny

! miniat: wycinek + 2 obrazki                  EZnieU

  w Wf

EZnieU1

  w Wn

EZnieU2

  w Wa

EZnieU3

  proponowane przez redakcję

EZTU
..

Do interpretacji trzech znaków  w A można podchodzić z różnych stron:

  • Odczyt dosłowny, w którym zakres znaków powiązany jest z odpowiednimi ćwierćnutami pr.r., daje trzy coraz krótsze znaki. Taki zapis, sugerujący coraz krótsze i łagodniejsze crescenda, współgra z opadającym kierunkiem tej sekwencji.
  • różnicę zakresu dwóch pierwszych znaków można uważać za nieistotną, co sugeruje ujednolicenie wszystkich trojga widełek, gdyż rysunek melodii jest w każdym takcie taki sam. Wersję tę proponujemy w tekście głównym.

Wersje wydań to efekt ujednoliceń znaków w t. 170-171, żadna z tych zmian nie nosi cech korekty Chopina..

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne

zagadnienia: Niedokładności Wn , Niedokładności Wf , Zakresy widełek dynamicznych , Niedokładności Wa , Niedokładności A

t. 179

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

Notacja A (→Wf)

EZTU = nuty na obu pięcioliniach, łuk przetrzymujący g2, łuk l.r., kropka staccato pod ostatnią ćwierćnutą kwartoli

Notacja Wn

EZnieU

Notacja Wa

EZnieU1
..

W żadnym ze źródeł poszczególne głosy polime­trycznej figury pr.r. nie są ściśle rozmieszczone ani względem siebie, ani w stosunku do ósemek l.r. Zdaniem redakcji, jeśli chodzi o wzajemne relacje głosów pr.r., to jedyna nieścisłość notacji A (→Wf) – zbiegnięcie wszystkich głosów w akordzie as1-d1-g2 – jest intencjonalna i bez­po­średnio wskazuje zamierzony przez Chopina sposób wykonania. Natomiast próby udosko­na­lenia tego zapisu w Wn i Wa są chybione – w obu tych wydaniach triola ósemkowa górnego głosu wypełnia ostatnią ćwierćnutę kwartoli dolnego, co jest błędem, gdyż górne głosy formalnie zapisane są w regularnym podziale trójćwierćnutowym. W Wa ponadto podzielono wspomniany wyżej akord, co choć matema­tycznie ścisłe, jest jednak sprzeczne z Chopino­wską notacją, a zapewne i wykonaniem.
Jeśli chodzi o wzajemne rozplanowanie obu rąk, to za poprawną można uznać jedynie pisownię Wf, jedyną z prawidłową synchronizacją kwartoli pr.r. i ósemek l.r. Notacja A jest pod tym wzglę­dem po prostu niedokładna, a Wn i Wa – błędna.
W tekście głównym odtwarzamy notację Wf, jedyną niezawierającą błędów w rozplanowaniu nut przy zachowaniu plastycznej pisowni A (akord as1-d1-g2 jako drugie uderzenie kwartoli). W praktyce można zdaniem redakcji zastosować jeszcze jedno uproszczenie, w którym ostatnie 2 ósemki wpisane są w nadrzędny rytm kwartoli ćwierćnut: . W zapisie Chopi­nowskim odstęp między momentem uderzenia ostatniego as1 kwartoli a f1 trioli jest bardzo niewielki (1/6 ósemki), a różnica między pozycją ósemki es2 w zapisie Chopinowskim a propono­wanym tutaj jest jeszcze dwa razy mniejsza, co usprawiedliwia ich utożsamienie.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa , Adiustacje Wn , Niedokładności A

t. 181-187

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

..

W A nie ma bemoli obniżających a1 na as1 w t. 181 i 184-187 oraz a na as w t. 183 i 186-187. Te oczywiste niedokładności poprawiono już w Wf (→Wn,Wa).

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Przeoczenia znaków aktualnej tonacji , Adiustacje Wf , Ostatni znak przykluczowy , Niedokładności A