Zagadnienia : Zmiany akompaniamentu

t. 199

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

..

W A widać, że dwie ostatnie ćwierćnuty były początkowo akordami d1-g1-b1, z których Chopin wykreślił ostatecznie nuty d1 (analogiczną poprawkę w t. 99 wprowadził dopiero korygując Wf).

kategoria redakcyjna: Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Skreślenia A , Zmiany akompaniamentu

t. 202-204

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

..

W A widać skreśloną pierwotną wersję dwóch pierwszych akordów dolnego głosu l.r. – były to g-b-cis1.

kategoria redakcyjna: Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Poprawki A , Skreślenia A , Zmiany akompaniamentu

t. 207

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

..

W A widać w tym takcie liczne skreślenia w partii l.r. – tylko początkowa oktawa nie była zmieniana. Chopin skreślał poszczególne ćwierćnuty, a na koniec zakreślił całą 2. połowę taktu i ostateczną wersję trzech ostatnich ćwierćnut zapisał na sąsiedniej pięciolinii (poniżej). Oto prawdopodobna transkrypcja głównej pięciolinii l.r. z uwzględnieniem przypuszczalnego odczytania skreślonych ćwierćnut: . Zaznaczamy, że odczytanie z dostępnej fotografii obarczone jest dużą niepewnością. W szczególności przyjmujemy, że skreślone ćwierćnuty były dwudźwiękami, a nie np. trójdźwiękami. Tej ostatniej możliwości nie da się wykluczyć, ale wydaje się że Chopin raczej szukał najlepszej pozycji, a może i kształtu tej figury akompaniamentu.
Aby odgadnąć wersję pierwotną na podstawie tego zapisu, trzeba ustalić, które z siedmiu wpisanych tam ćwierćnut ją tworzyły. Zdaniem redakcji, możliwe są dwa podejścia:

  • Wersję pierwotną tworzą wszystkie skreślone elementy: . Rozwiązanie to, pozornie oczywiste i dające bardzo sensowny muzycznie rezultat, ma poważną wadę – wymaga wyjaśnienia, dlaczego Chopin wpisując tę wersję na pustej pięciolinii zostawił tak duży odstęp między ćwierćnutą 2 a 5. Nie mógł przecież zostawić miejsca, przewidując późniejsze poprawki. Redakcja uważa za możliwe następujące wyjaśnienie – Chopin "niefrasobliwie" wpisał pierwszą połowę taktu (bas i ćwierćnutę 1 i 2), nie zwracając uwagi na relację do pr.r., a dopiero po zauważeniu desynchronizacji partii obu rąk wpisał drugą połowę już prawidłowo. Gdy potem postanowił obniżyć pozycję tej figury – zapewne dopasowując ją do pozycji akompaniamentu w następnym takcie – wykorzystał wolne miejsce na wpisanie dwóch pierwszych ćwierćnut wersji ostatecznej (nr 3 i 4) a 2. połowę taktu skreślił i trzy następne ćwierćnuty wpisał pod skreśleniem.
  • Wersję pierwotną tworzą te ćwierćnuty, które najbardziej równomiernie i w zgodzie z pr.r. wypełniają przestrzeń taktu: . Przy tej koncepcji trzeba założyć istnienie dwóch faz poprawek. Najpierw ćwierćnuta 2 zostaje zastąpiona przez nr 1, dopisana zostaje ćwierćnuta 3 i skreślona ćwierćnuta 5: . W drugiej fazie Chopin skreśla ćwierćnutę 1 i całą 2. połowę taktu, którą wpisuje w nowej wersji na pięciolinii poniżej.

kategoria redakcyjna: Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Poprawki A , Skreślenia A , Zmiany akompaniamentu

t. 263

Utwór: op. 23, Ballada g-moll

..

W A widać skreśloną nutę b w akordzie.

kategoria redakcyjna: Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Skreślenia A , Zmiany akompaniamentu