op. 28 nr 2, Preludium a-moll

Kopia George Sand (fotokopia w: Korespondencja Chopina z George Sand i jej dziećmi, red. K. Kobylańska, Warszawa 1981), ostatnie z sześciu Pre­ludiów skopiowanych przez pisarkę w obszernym albumie, zawierającym utwory różnych kompozytorów, pisane przez różne osoby. Na tle pozo­sta­łych źródeł do Preludium, KGS wyróżnia się sposobem, w jaki zanotowano większość parti l.r. (t. 1-5, 8-16, 18-19) – najwyższe nuty figuracji (górne nuty parzystych ósemek) wyodrębniono jako osobny głos, niewątpliwie dla zaznaczenia, że należy wykonać je pr.r. (1. palcem). Zasadniczą kwe­stią jest stwierdzenie, czy notacja ta, a co za tym idzie, taki sposób wy­konania były pisarce wskazane przez Chopina. Zdaniem redakcji, jest to bardzo prawdopodobne:

• wskazywanie podziału tekstu pomiędzy ręce za pomocą kierunku laseczek było powszechnie stosowane już od czasów baroku, Chopin wielokrotnie użył go także w dopiskach lekcyjnych, np. w Preludium B nr 21, t. 47, czy Nokturnie cis op. 27 nr 1, t. 27-28;
• wieloletnia bliska zażyłość Chopina z George Sand, obejmująca m.in. okres komponowania Preludiów, w szczególności wspólny pobyt na Majorce, gdzie zmagający się z chorobą Chopin pracował nad ukończeniem A.

Za sporządzeniem kopii na podstawie Wf (pomijając opisany wyżej sposób zapisania partii l.r.) przemawiają:

• całkowita zgodność podziału tekstu na linijki;
• umieszczenie łuku l.r. w t. 1-4 pod dolną pięciolinią, a jego kontynuacji w t. 5-8 – nad (patrz uwaga do t. 5-10); 
• brak arpeggia w t. 22;
• wyraźniejsze zbieżności tego typu w pozostałych Preludiach skopiowanych przez George Sand, zwłaszcza Preludium E nr 9.

Pogodzenie Wf jako podstawy dla KGS z notacją wskazującą użycie obu rąk do wykonania ósemkowego akompaniamentu byłoby możliwe gdyby np. istniał należący do George Sand egzemplarz Wf z naniesieniami Chopina. Jest to, jak się okazuje, całkiem prawdopodobne, gdyż córka pisarki, Solange Clésinger, napomyka w swoich wspomnieniach o egzem­plarzu Preludiów ofiarowanym jej matce przez kompozytora*.

Rok 1850, który podajemy jako terminus post quem dla powstania KGS, wynika z informacji podanej przez J. J. Eigeldingera**, że atrament, którym pisane są kopie Preludiów, nie był przez pisarkę używany przed 1850 r.

Zakres dat, wyznaczających ramy czasowe powstania KGS, zaproponowany został na następujących podstawach:

• Jeśli – co bardzo prawdopodobne – preludia kopiowane były na podstawie Wf, nie mogło to nastąpić przed ukazaniem się tego wydania w sierpniu 1839.
• J. J. Eigeldinger podaje**, że atrament, którym pisane są kopie Preludiów, nie był przez pisarkę używany przed 1850 r. Dawałoby to terminus post quem dla ich powstania.

* "George Sand avait donné un titre à chacun des préludes admirables de Chopin. Ils ont été conservés sur un exemplaire donné par lui [George Sand nadała tytuł każdemu z zachwycających preludiów Chopina. Zostały one zapisane w ofiarowa­nym przez niego egzemplarzu]." Cytat za: J. J. Eigeldinger, Le Prélude en ut mineur op. 28 n^o 20 de Chopin, "Revue de Musicologie", 2014, nr 1, s. 92.
** Ibidem.
*** Świat muzyczny Chopina, Kraków 2010, s. 154.