Wn1
Tekst główny
Afrag - Autograf fragmentu
A1 - Autograf czystopis
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Drugie wydanie francuskie
WfD - Egzemplarz Dubois
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn2 - Drugie wydanie niemieckie
Wa - Wydanie angielskie
Wa1 - Pierwsze wydanie angielskie
porównaj
  t. 84

Odwrócony akcent długi w A1, prawdopodobna interpretacja

EZnieU

Akcent długi w Wf

EZTU

 w Wn

EZnieU1

Bez znaku w Wa

Stwierdzenie, jaki znak Chopin chciał widzieć w tym takcie – akcent długi odwrócony, zwykły akcent długi czy widełki  – napotyka na trudności. Znak A1, niejednoznaczny ze względu na ramiona różnej długości, można interpretować jako:

  • odwrócony akcent długi, jeśli uwzględnić górne, krótsze ramię. Znak podkreślałby przejście b1-h1, co jest zgodne z kontekstem, w jakim Chopin używał tego typu akcentów (por. np. Koncert e op. 11, cz. II, t. 29);
  • krótkie widełki ,  jeśli uwzględnić dolne, dłuższe ramię. Jest to zarazem wersja, którą ma Wn. Porównanie z akcentami długimi widocznymi w A1 w t. 6, 26 czy 76 pokazuje zresztą, że nawet tej długości znaki mogą w A1 oznaczać akcenty długie.

Zasadnicze znaczenie ma geneza znaku  w Wf. Brak jego odpowiednika w Wa sugeruje, że Chopin dodał go w ostatniej fazie korekt Wf1. Ten najnaturalniejszy scenariusz może jednak nie odpowiadać rzeczywistości. Ślady widoczne w Wa sugerują, że znak  był tam wydrukowany i został następnie usunięty (mniej prawdopodobna możliwość to bardzo niedokładne wysztychowanie znaku, tak iż jest on praktycznie nierozpoznawalny). W każdym przypadku, jeśli widełki  istotnie znajdowały się w Wa, to nie ma pewności, czy za zmianą ich kierunku w Wf stał Chopin – mógł to być po prostu błąd odwrócenia znaku, popełniony przez sztycharza (zasugerowanego poprzednimi znakami).

W rezultacie, każda z wersji źródłowych może teoretycznie odpowiadać intencji Chopina, a jeśli znak w Wf, który należy zapewne interpretować jako akcent długi, jest efektem korekty Chopina, to autentyczne są przypuszczalnie dwie wersje. Biorąc pod uwagę wyraźny akcent długi zapisany w A1 w podobnym t. 76, redakcja uważa analogiczny akcent długi w Wf za najbardziej prawdopodobną wersję także tutaj. Autentyczny – o ile Chopin się nie pomylił w A1 – jest także odwrócony akcent długi w tym rękopisie. Wersję Wn uważamy w tym wypadku za najmniej wiarygodną.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Akcenty długie, Adiustacje Wa, Odwrócenie znaku, Autentyczne korekty Wf

notacja: Artykulacja, akcenty, widełki

Przejdź do tekstu nutowego

Oryginał w: Zbiory prywatne (kolekcja Jana Ekiera), Warszawa