|
6 dłuższych, 6 krótszych łuków w A !!! miniat: nic. A łuki 310-332 |
|
|
2 dłuższe, 9 krótszych łuków w KF KF łuki 310-332 |
|
|
10 dłuższych łuków w Wf EZTU łuki 310-332 z wyjątkiem t. 314 i 328 |
|
|
3 dłuższe, 9 krótszych łuków w Wn1 Wn1 łuki 310-332 |
|
|
9 dłuższych łuków w Wa war-33 bez t. 318 = EZTU łuki 310-322 bez t. 314, 318, 328 |
|
|
12 krótszych łuków w Wn2 (→Wn3) Wn2-3 łuki 310-332 |
|
|
12 dłuższych łuków proponowanych przez redakcję EZTU łuki 310-333 |
Już pobieżne spojrzenie na łuki, jakie Chopin wpisał w A nad sześcionutowymi motywami dolnego głosu pr.r. ujawnia dwa podstawowe typy łuków – obejmujące jedynie 5 ósemek lub dochodzące do końcowej półnuty. Oba typy mają sens muzyczny i pianistyczny:
- charakterystyczna figura ósemkowa stanowi pewną całość artykulacyjną i jest słuchowo bardzo wyraźnie wyodrębniona, co uzasadnia 5-nutowe łuki;
- w szerszym planie, melodii górnego głosu przeciwstawione są ostinatowe odzywki dolnego, zestawione z ósemek i półnuty, co z kolei przemawia za 6-nutowymi łukami.
Wydaje się jednak mało prawdopodobne, by Chopin chciał opatrywać niektóre figury krótszymi, a inne dłuższymi łukami. Wskazuje na to powtarzalność motywów i raczej pospieszna, niekaligraficzna notacja, wykluczająca celowe różnicowanie łuków. W tekście głównym decydujemy się więc na ujednolicenie pisowni, wybierając tę, która pojawia się częściej. W omawianym fragmencie sytuacja ta występuje 12 razy, a statystyka wystąpień poszczególnych rodzajów łuków przemawia za dłuższymi łukami – jest ich 6, przy 4 krótszych i 2 niejasnych (odtwarzamy je w tekście A jako krótsze). Jeszcze wyraźniejsze wyniki daje analiza analogicznych t. 412-434 – 7 dłuższych łuków, przy 2 krótszych i 3 niejasnych. Warto dodać, że trzy z niejasnych sytuacji występują na końcu linii – łuk sugerujący kontynuację nie ma dokończenia w następnej linijce. Mimo że formalnie są to krótsze łuki, interpretacja kontekstowa wskazuje raczej na dłuższe. Za dłuższymi łukami przemawia też sytuacja graficzna – niedociągnięcie łuku do półnuty mogło w kilku przypadkach wynikać z braku miejsca na swobodne poprowadzenie łuku.
Kopista nie odtworzył pisowni Chopina dokładnie – w KF zdecydowanie przeważają krótsze łuki (8 do 2, przy jednym wątpliwym), a w t. 332-333 łuk został całkiem pominięty. Podobny obraz przekazuje również Wn1 – 9 krótszych, 3 dłuższe (brakujący łuk uzupełniono).
W Wf, nie licząc pominiętych łuków w t. 314-315 i 328-329, wszystkie pozostałe należy uznać za dłuższe. Zdaniem redakcji, może to być wynik niezrozumienia Chopinowskich łuków przetrzymujących, zapisywanych jako króciutkie łuki przed drugą z łączonych nut. Otóż na 6 miejsc, w których motyw dolnego głosu towarzyszy przetrzymanej nucie w górnym głosie, w Wf tylko raz odtworzono oba łuki (t. 322-323), w pozostałych mamy albo łuk przetrzymujący w górnym głosie, albo łuk motywiczny w dolnym. Sugeruje to, że sztycharz traktował je łącznie – albo łuk przetrzymujący uważał za dokończenie łuku motywicznego, albo łuk motywiczny za główną część łuku przetrzymującego (inny błędnie odczytany łuk przetrzymujący – patrz t. 294-295).
W Wa powtórzono dłuższe łuki Wf, uprecyzyjniono jedynie ich położenie. Co ciekawe, mimo że dodano oba pominięte w Wf łuki przetrzymujące w górnym głosie (t. 310-311 i 324-325), nie uzupełniono dwóch pominiętych łuków motywicznych (t. 314-315 i 328-329), a w jednym wypadku zastąpiono łuk motywiczny przez łuk przetrzymujący (w t. 318-319).
W Wn2 (→Wn3) łuki ujednolicono według zasady statystycznej, co wobec przewagi krótszych łuków w KF i Wn1 dało w rezultacie 12 łuków 5-nutowych.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne
zagadnienia: Adiustacje Wa, Błędy Wf, Niedokładności Wn, Niedokładności Wf, Niedokładne łuki A, Adiustacje Wn, Błędy KF, Niedokładności KF
notacja: Łuki