op. 2, Wariacje B-dur
op. 10, 12 Etiud
op. 11, Koncert e-moll
op. 21, Koncert f-moll
op. 22, Polonez Es-dur
op. 24, 4 Mazurki
op. 25, 12 Etiud
op. 26, 2 Polonezy
op. 27, 2 Nokturny
op. 28, 24 Preludia
op. 30, 4 Mazurki
op. 35, Sonata b-moll
op. 50, 3 Mazurki
op. 63, 3 Mazurki
op. 31, Scherzo b-moll
W obu taktach partia l.r. została po serii przeróbek ostatecznie skreślona i zapisana na nowo na sąsiedniej pięciolinii. W skreślonej wersji, pod względem wysokości nut najprawdopodobniej identycznej z wersją ostateczną, zwraca uwagę:
- Kierunek laseczek ćwierćnut górnego głosu. Są one skierowane w dół, co oznacza, że Chopin dopiero przygotowując Scherzo do druku zdecydował się na ściśle dwugłosową notację. Punktem wyjścia był jednorodny ruch ćwierćnutowy z zatrzymaniem niektórych nut dla uzyskania pełniejszych współbrzmień ("legato harmoniczne"). Patrz też t. 326-329.
- Całotaktowe łuki, nieuwzględnione w wersji ostatecznej.
- Skreślenie znaku nad półnutą cis w t. 310, niezależne od skreślenia całych taktów, a więc zapewne wcześniejsze. Była to prawdopodobnie pauza, co sugerowałoby, że jej brak w ostatecznej wersji mógł być zamierzony. Być może jednak Chopin, zamierzając przejść na notację ściśle dwugłosową, dopisał pauzę, po czym zorientował się, że musi wprowadzić więcej poprawek i skreślił ją z zamiarem napisania całości od nowa.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne
zagadnienia: Poprawki A, Skreślenia A
notacja: Skróty pisowni i inne