|
4 kliniki w A, prawdopodobna interpretacja !!! miniat: jak widać. EZTU (z ff 3x) |
|
|
4 kropki w A, możliwa interpretacja EZnieU |
|
|
3 kliniki i kropka w KF EZnieU w t. 13, reszta EZTU |
|
|
w t. 13 i 29, poza tym puste. EZnieU1 |
|
|
4 razy 2 kropki w Wn EZnieU1 |
Nie jest jasne, jakimi znakami staccato chciał Chopin oznaczyć ćwierćnuty w t. 5, 13, 29 i 37 oraz analogicznych. W tabeli zestawiono oznaczenia dla pr.r. z trzech źródeł autentycznych; pojawiające się niekiedy dodatkowe kropki pod oktawą l.r. podane są poniżej głównego szeregu znaków. Minusem oznaczono brak znaku.
| A | KF | Wf | A | KF | Wf | A | KF | Wf | A | KF | Wf |
| t. 5 | t. 13 | t. 29 | t. 37 |
 | | – |
|  | | |
| | | |
| | – |
| t. 137 | t. 145 | t. 161 | t. 169 |
| | | |
| | – |
| | – |
| | – |
| t. 588 | t. 596 | t. 612 | t. 620 |
| | | – |
| | – | | |
| | |
| | – |
Naszą redakcję opieramy na następujących spostrzeżeniach i założeniach:
- Większość kliników A – z wyjatkiem t. 161 – ma postać jakby podwójnych kropek, tak iż można je też uważać za pogrubiane kropki.
- Nie widać powodu, aby różnicować znaki staccato dla czterech ćwierćnut występujących w kolejnych frazach każdego z trzech wystąpień tematu.
- Znaki dla l.r. pojawiają się tylko sporadycznie, niemniej jednak w przypadku A ich autentyczność nie ulega wątpliwości. Autentyczne mogłyby być także kropki w Wf (w t. 13 i 29), ale bardziej prawdopodobne jest, że dodał je sztycharz lub adiustator Wf, chcąc przekazać podwójne znaczenie kropek A po zmianie układu graficznego – w Wf rozdzielono partie prawej i lewej ręki, przez co kropki staccato, umieszczone pod ćwierćnutami pr.r. na górnej pięciolini, straciły związek z ćwierćnutami l.r. Gdyby uzupełnienie to wskazał sam Chopin, zapewne zauważyłby także brak staccato w t. 5 i 37.
W tekście głównym proponujemy kliniki w pierwszych dwóch wystąpieniach tematu, biorąc pod uwagę statystyczną przewagę kliników w obu rękopisach, w tym niewątpliwy klinik A w t. 161, oraz założenie 2 z powyższej listy. Ze względu jednak na punkt 1 proponujemy rozwiązanie alternatywne z kropkami. Za trzecim razem (t. 588-620) jako wyraz intencji Chopina traktujemy kropki dla obu rąk zapisane w A w t. 588 i 596. Na zmianę sposobu oznaczenia tych ćwierćnut mogła wpłynąć zmiana w poprzedzających taktach, w których zamiast pauz znajdują się przetrzymane półnuty. W t. 612 i 620 praktycznie równoważną pisownię z jedną kropką można uważać za uproszczoną. Zwraca uwagę bezdyskusyjne w tym fragmencie użycie w A wyłącznie kropek.
W źródłach pochodnych zwraca uwagę ujednolicenie oznaczeń w Wn. Oparte jest ono na bardzo wątłej podstawie źródłowej – w KF dwie kropki staccato pojawiają się jedynie w t. 596. Sztycharz-adiustator Wn1 kierował się więc raczej własnym przekonaniem, że zmiana ta uprecyzyjni zapis.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Błędy Wf, Adiustacje Wn, Adiustacje Wf, Kliniki, Niedokładności KF
notacja: Artykulacja, akcenty, widełki