|
ces1-d1 w A (→Wn1→Wf), odczyt dosłowny !!! miniat: 2. połowa taktu, tylko dolna 5-linia. Tu ces1 i kaso d1 (w miniaturze tu dodać bemol w nawiasie kwadratowym przed 3. ósemką ) |
|
|
cis1-d1 w Wa cis1 (z # ) i kaso d1 |
|
|
c1-des1 w WfD c1 z kaso i bemol des1 |
|
|
des1-d1 w Wn2 des1 i kaso d1 |
|
|
c1-d1 w A, prawdopodobna interpretacja |
Miejsce to należy do najbardziej wątpliwych w całej twórczości Chopina. Zapisany w A (→Wn1→Wf) postęp ges-heses-ces1-d1, w tym kontekście niejasny harmonicznie i niezręczny brzmieniowo, wydaje się zawierać jakiś błąd, nie jest jednak łatwo odtworzyć wersję zamierzoną przez Chopina. Nasuwają się dwa typy możliwych błędów – pominięcie znaku chromatycznego lub postawienie znaku w złym miejscu – prowadzące do trzech możliwych rekonstrukcji intencji kompozytora:
-
Postęp l.r. miał być ściśle analogiczny do t. 218, a Chopin zapomniał postawić
przed przedostatnią ósemką. Wersję tę wprowadzono w Wa, a równoważną brzmieniowo wersję z des1 ma Wn2. Zdaniem redakcji, przeoczenie przed cis1 w bemolowej tonacji jest jednak mało prawdopodobne, gdyż trudno wskazać mechanizm psychologiczny, tłumaczący ewentualne pominięcie tego znaku (nieco bardziej prawdopodobne wydaje się już omyłkowe zapisanie ces1 zamiast des1). Ponadto, brak ścisłej analogii w partii pr.r. – jedna nuta mniej w grupie trzydziestodwójek i b1 a nie h1 na końcu taktu – sugeruje, że i w partii l.r. taka analogia nie musiała być celem kompozytora. -
Chopin postawił
przed niewłaściwą nutą. Prowadzi to do wersji wpisanej potem w WfD. Tego typu pomyłki są wprawdzie bardzo rzadkie, warto wszakże zauważyć, że przed ostatnią ósemką postawiony jest właśnie na wysokości c1. Wersję tę, wykonywaną na lekcjach z Chopinem, a tym samym jedyną, której autentyczność jest namacalnie potwierdzona, podajemy w tekście głównym. - Chopin popełnił najczęstszą ze swoich pomyłek – napisał nutę, nie sprawdzając, czy jakiś znak chromatyczny wpisany wcześniej w tym takcie nie zmienia jej brzmienia. Prowadzi to do ostatniej z podanych wersji, z c1-d1. Zdaniem redakcji jest to zdecydowanie najbardziej prawdopodobna rekonstrukcja tekstu A jako takiego, bez uwzględniania wersji analogicznego t. 218 czy wpisu w WfD.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Naniesienia w egzemplarzach lekcyjnych, Adiustacje Wa, Dopiski WfD, Przeoczenia odwołania alteracji, Adiustacje Wn, Błędy A, Znak chromatyczny poniżej/powyżej nuty
notacja: Wysokość