Widoczne w A trzy bemole przed nutami ges nie są pisane ręką Chopina. Pominięcie ich w Wn1 oznacza, że zostały dopisane później, przypuszczalnie w okresie przygotowywania pierwszego wydania partytury lub Wn2, w którym je uwzględniono (ok. 1865-1868). To samo dotyczy 
przed G na początku t. 324 (a także t. 316). Prawidłowy tekst można w ½A rozszyfrować także bez tych znaków:
-
użycie ges w t. 322 wynika z naturalnego przebiegu harmonicznego; podobnie G w t. 324, które zresztą formalnie nie wymaga ;
- w Rork, w partiach altówek i wiolonczel występują odpowiednio ges1 i ges; w obu przypadkach bemole zapisane są w sposób nie odbiegający od reszty zapisu.
Wszelkie ewentualne wątpliwości rozwiewa korekta Wf (→Wa), niemal na pewno Chopinowska, w której dodano wszystkie potrzebne bemole w t. 322, a także 
ostrzegawczy przed As na końcu t. 323 i Es pod koniec t. 324.
W tekście A uwzględniamy cztery dopisane znaki chromatyczne, należy jednak pamiętać, że tekst zapisany ręką Chopina przekazuje Wn1.
W Wn2 uwzględniono późniejsze dopiski w A i dodano niezbędny przed przedostatnią szesnastką t. 322. Adiustator tego wydania nie odczuł natomiast potrzeby doprecyzowania brzmienia As i Es w końcowych częściach przebiegów skalowych w t. 323-324.
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Adiustacje Wn, Obce dodatki w rękopisach, Autentyczne korekty Wf
notacja: Wysokość
Powrót do adnotacji