op. 35, Sonata b-moll, cz. I

  t. 143-144

		2 razy ges2 w źródłach !!!   Tu tylko bemol es2 bliżej nut w t. 144
		2 razy g2 proponowane przez redakcję TGTU
		2 razy ges2 sprecyzowane przez redakcję z bemolami w nawiasach (jak na miniaturze)
		g2 i ges2 – możliwa interpretacja wg miniatury

Przed dźwiękami ges² (g²?) brak w źródłach znaków chromatycznych. Za wersją z g² przemawiają następujące argumenty:

• duże prawdopodobieństwo przeoczenia kasowników (nuty g² występują zarówno w poprzednich, jak i w następnych taktach);
• dwukrotne w tym fragmencie użycie przez Chopina bemoli ostrzegawczych dla odwołania kasowników z poprzednich taktów (przed des³ w t. 139 i przed as² w t. 142). Jest więc prawdopodobne, że chcąc mieć tutaj ges², postawiłby  także w t. 143;
• takty te oparte są na akordzie przejściowym pomiędzy akordami f-moll w t. 141-142 a e-moll w t. 145-146. Bardziej prawdopodobne jest w tym kontekście wystąpienie dźwięku g² jako wspólnego dla tych tonacji, co powoduje, że wersja ta jest odczuwalna jako gładsza harmonicznie.

Jednakże za wersją z ges² przemawiają również pewne argumenty:

• w całym tym odcinku (t. 137-152) Chopin na tyle starannie notował znaki chromatyczne, że z wyjątkiem omawianych taktów wysokość dźwięków nie budzi żadnych wątpliwości. Zmniejsza to prawdopodobieństwo przeoczenia kasowników tutaj;
• w t. 129, opartym na tym samym akordzie, użył Chopin w podobnym motywie l.r. dźwięku fis pomiędzy e i gis;
• w każdym z t. 137-150 trzy środkowe nuty melodyczne (najwyższego głosu) tworzą postęp diatoniczny złożony z wielkich lub małych sekund – b²-c³-d³ w t. 137, g²-a²-b² w t. 138, b²-c³-des³ w t. 139 itd. Przyjęcie g² w t. 144 dałoby postęp e²-g²-as², łamiący tę zasadę. Wersja z ges² wydaje się więc gładsza melodycznie.

Warto jeszcze zauważyć, że wszędzie tam, gdzie w połowie taktu występuje wielka tercja (t. 137, 141, 145 i 147-148), poprzednia ósemka tworzy z nią interwał wielkiej sekundy w górnym głosie, a małej w dolnym. Trzymając się tej zasady, otrzymujemy g² w t. 143, a ges² w t. 144, czego również nie da się całkiem wykluczyć.

Biorąc powyższe pod uwagę, proponujemy trzy możliwości doprecyzowania wersji źródłowej, dając pierwszeństwo wersji z g² – jednolitej i nieco gładszej harmonicznie.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne

zagadnienia: Niedokładności Wf, Przeoczenia znaków aktualnej tonacji, Niedokładności KG

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego