Wp - Pierwsze wydanie polskie
Wydawca: | J. Chrząszcz |
Data: | ok. 1853 |
Tytuł: | Polonaise |
Dedykacja: | Mr. A. Ritterich |
Duża liczba różnic widoczna przy porównaniu Wp z pozostałymi źródłami pozwala na pierwszy rzut oka stwierdzić, że jest ono oparte na innym przekazie utworu. Analiza pisowni Wp ujawnia przy tym liczne cechy charakterystyczne dla notacji Chopinowskiej, i to właśnie z okresu warszawskiego, w którym powstawał Polonez. Należą do nich:
- użycie chętnie przez Chopina stosowanej wskazówki zamiast powszechniejszego (np. w t. 24 i 30-31);
- stosowanie dwóch rodzajów znaków staccato (kropek i kliników), w tym kropek pod łukiem jako oznaczenia artykulacji portato (np. w t. 8-10, 16, 58-59, 81-82);
- stosowanie trzech rodzajów akcentów (krótkich, długich i pionowych);
- występowanie znaków z wpisanymi określeniami cres. (skrót używany przez Chopina!) i dim. (t. 19 i 66), kombinacji bardzo charakterystycznej dla notacji Chopinowskiej;
- błędne, ale zgodne z typową pisownią Chopinowską odtworzenie łuku przetrzymującego a1 w t. 77-78 w taki sposób, jakby dotyczył dolnego głosu;
- obfite użycie wskazówek słownych, najzupełniej zgodnych z repertuarem określeń młodego Chopina; w szczególności zastosowanie włoskiego przysłówka z końcówką 'mente' – tranquillamente w t. 9 – formy tej Chopin użył kilkakrotnie tylko w utworach okresu warszawskiego.
Powyższa lista upoważnia do stwierdzenia, że podkładem dla Wp był starannie przygotowany rękopis, najprawdopodobniej autograf, który oznaczamy jako [A]. Autograf ten był zapewne ofiarowany komuś jako pamiątka, na co wskazuje obfitość precyzyjnych oznaczeń wykonawczych, charakterystyczna dla wielu tego typu autografów Chopina (np. Poloneza f WN 12). W stosunku do wersji [AI] zawiera szereg wyraźnych ulepszeń:
- tekst wysokościowo-rytmiczny – zmiany w całym t. 3, dodanie ges1 na końcu t. 20, zmiany w wewnętrznych głosach w t. 57-58, zmiana podstawy basowej z C na Des w t. 74, zmiana rytmu basowej melodii w t. 82-84;
- oznaczenia wykonawcze – wskazówka sempre tranquillamente i oznaczenia artykulacji powtarzanych nut w t. 8-10, liczne i różnorodne wskazówki wykonawcze w t. 68-87, w tym np. efekty echa w t. 68-69, 72-73 i 76-77;
- uprecyzyjnienie i uproszczenie notacji l.r. w t. 9-10 i podobnych, w tym zwłaszcza w t. 25-30;
- poprawka ortografii chromatycznej – zmiana des1 na cis1 na końcu t. 58.
W Wp popełniono liczne mechaniczne błędy, np. niewłaściwy znak chromatyczny w t. 16 i 76, błędy "tercjowe" i inne w t. 12, 15, 16, 65, przeoczenia różnych elementów zapisu w t. 14-15 (łuk), 19 (), 23 (arpeggio). Poważny błąd popełniono też prawdopodobnie w t. 22, wstawiając pauzę zamiast nuty. Nie brak też mniejszego kalibru usterek, jak np. lustrzane odwracanie znaków: przed h1 w t. 15 i przed e4 w t. 80, litera 'S' we wskazówce D.S. w t. 37. Tego typu błędy, wyraźniej wpływające na odczytanie tekstu, znalazły się prawdopodobnie także w t. 33 i 65 (odwrócone znaki dynamiczne lub akcenty).
Wp uważamy za źródło podstawowe Poloneza B.
Oryginał w: | Biblioteka Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, Warszawa |
Sygnatura: | 1113/n |