|
Łuki KJ !!! miniat : opis jak w ostatnim war (30). Tu liga d 52 (l.r.) i łuk d1-g1 60. Poza tym nic |
|
|
Łuki WF !!! 2 ligi 52 i liga d1 60. Na kliszy ponadto 2 ligi 53 |
|
|
Propozycja uzupełnienia łuków WF !!! 8 lig, po 2 w każdym takcie |
|
|
Łuki Wp, możliwa interpretacja !!! miniat: obie 5-linie, 2. i 3. miara t.52 i 60 (2 fragmenty z numerami taktów). Tu ligi d i d1 w t. 52 i to samo ale w nawiasach kwadratowych 60. Nic w 53 i 61. |
|
|
Łuki Wp, prawdopodobna interpretacja !!! TGTU (2 łuki 52, bez łuków poza tym) |
Zapis i wykonanie 2. i 3. miary t. 52-53 i analog. stanowi złożony problem redakcyjny i interpretacyjny, na który składają się:
- konieczność łącznego rozpatrzenia szeregu różnych elementów notacji, jak: łuki o nie zawsze sprecyzowanym znaczeniu (przetrzymujące lub motywiczne), arpeggia, podział na głosy, a także wskazówka tenuto;
- różnice pomiędzy źródłami, różnice między analogicznymi taktami, różnice między partiami obu rąk, niejasności i mniej lub bardziej prawdopodobne błędy zapisu oraz możliwe adiustacje WF.
Punktem wyjścia dalszej analizy jest przekonanie, że wykonanie t. 52-53 i 60-61 (a także niewypisanych w autografach t. 88-89 i 96-97) powinno być w swych zasadniczych, podlegających zapisowi elementach jednakowe. Nie ma natomiast powodu, by ujednolicać pisownię partii obu rąk lub upodabniać notację t. 52 (60, 88, 96) i 53 (61, 89, 97). Prowadzi to do następujących ustaleń:
- Łuki w źródłach niewykazujących śladów adiustacji (KJ i Wp) pojawiają się – w partiach obu rąk – tylko w t. 52 i analog., a ich wygląd nie wskazuje w sposób jednoznaczny, czy są to łuki przetrzymujące nuty d i d1, czy motywiczne. Uznanie łuków za motywiczne pozwala zaakceptować bez zmian wersję Wp, gdyż brak łuków motywicznych w t. 60 nie wpływa w tym kontekście na wykonanie. Tę niesprzeczną także z KJ wersję przyjmujemy jako tekst główny. Uznanie łuków za przetrzymujące prowadzi do alternatywnej interpretacji Wp, zdaniem redakcji mniej prawdopodobnej, choć również niesprzecznej z KJ, a ponadto w większości zgodnej z notacją WF. Tę ostatnią można też zinterpretować, uzupełniając łuki w sposób, który również podajemy jako jedną z możliwości. Nie wyczerpuje to bynajmniej możliwych prób interpretacji łuków w tych taktach, których już jednak nie uwzględniamy, uważając je za jeszcze mniej prawdopodobne.
- Arpeggia w t. 52 i analog. pojawiają się tylko w partii l.r. i tylko we wcześniejszych źródłach. W tekście głównym, idąc za źródłem podstawowym (Wp), nie uwzględniamy ich. Natomiast obecność arpeggiów w partiach obu rąk w t. 53 i analog. nie budzi właściwie wątpliwości.
-
Problem podziału akordów na 3. mierze omawianych taktów na dwa oznaczone głosy (dolny, ósemkowy i górny, ćwierćnutowy) ma z pewnością źródło w pisowni autografów. Chopin stawiał laseczki nut z reguły z prawej strony główek. Czterodźwiękowy akord, np. w 2. połowie t. 53 w notacji Chopinowskiej wyglądał zapewne tak:
. Teoretycznie mogło to oznaczać każdy z następujących zapisów: 
. Trzeba też wziąć pod uwagę, że kompozytor nie zawsze zwracał uwagę na przerwę wskazującą na całkowite rozdzielenie głosów, tak więc trzeba uwzględnić również następujące możliwości: 
. Problem od strony graficznej bywa nierozwiązywalny nawet, gdy dysponujemy zachowanym autografem, nie mówiąc już o sytuacji, w której zachowały się jedynie źródła pochodne. Pozostaje więc analiza czynników muzycznych, niewynikających bezpośrednio z zapisu, jak np. logika prowadzenia głosów czy wygoda chwytu pianistycznego. W omawianych miejscach przy wyborze notacji przyjętej w tekście głównym redakcja wzięła pod uwagę podobne figury w t. 68-69, gdzie ze względu na odmienny układ graficzny źródła podstawowego (Wp) podział na głosy nie ulega wątpliwości.
W praktyce redakcja uważa wersję tekstu głównego za najbardziej godną polecenia od strony źródłowej, brzmieniowej i praktycznej. W t. 52 i 60 za uzasadnione można uznać przetrzymanie nut d i d1 oraz uwzględnienie arpeggia w l.r. (także łącznie).
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Niedokładności Wp, Błędy wydań Fontany, Niedokładności KJ, Adiustacje Fontany
notacja: Rytm