h-dis1-gis1 w Wp1 ! miniat: wycinek kombinowany Wp1, t. 90 i 92, tylko górna 5-linia (jak widać, tylko z dwóch taktów). tr puste; red = EZnieU |
||
ais-cis1-gis1 i dis1-gis1 w Wp2 ! miniat: wycinek komb. Wp2 jak war_11. tr puste; red EZnieU1 = t. 90 i 92 + wariant 90 |
||
! miniat: tak jak przedtem (z Wp3). tr puste; red = EZnieU2 |
||
his-dis1-gis1 w Wn ! miniat: wycinek kombinowany Wn, t. 90 + 92, tylko górna 5-linia. tr puste; red = EZTU |
W t. 90, 92 i ich wypisanych powtórzeniach 1. akord pr.r. ma w źródłach 4 wersje. W poniższej tabeli zestawiono ich wystąpienia w poszczególnych nakładach Wp i w Wn:
t. 90 | t. 92 | t. 90/114 | t. 92/116 | |
---|---|---|---|---|
Wp1 | – – – – – – – – | |||
Wp2 | – – – – | |||
Wp3 Wp4 |
– – – – – – – – | |||
Wn | – – – – – – – – |
Autentyczność wszystkich trzech wersji Wp budzi wątpliwości:
- Zestawienia jednoimiennych akordów dur i moll występują u Chopina na ogół jako element modulacji i nigdy nie wywołują niepewności co do tonacji, jak to ma miejsce w pierwszej wersji. Jest ona więc prawdopodobnie wynikiem złego odczytania rękopisu lub – co zdaniem redakcji najbardziej prawdopodobne – adiustacji [A] polegającej na dodaniu w miejscu, w którym Chopin pominął , "oczywisty" wobec zamierzonego powtórzenia poprzedniego akordu.
- Druga i trzecia wersja to późniejsza adiustacja, wprowadzana etapami – w Wp2 tylko w t. 90, w Wp3 (→Wp4) w pozostałych trzech. Kwarta dis1-gis1 pojawiająca się w Wp2 to niemal na pewno efekt rozpoczęcia prac nad wprowadzeniem akordu ais-cis1-gis1, które jednak z niewiadomych powodów przerwano w połowie – usunięto zbędne znaki (niewystępującą w docelowym akordzie nutę h z ), ale pominięto etap dodawania nowych elementów (półnuty ais i linii dodanej przecinającej półnutę dis1, co wystarcza, by zmienić ją w cis1 – w Wp3 widać, że tak właśnie to zostało zrobione).
Trudno powiedzieć, na jakiej podstawie zdecydowano się na tę zmianę. Czy w Wp1 aż tak bardzo pomylono się – co najmniej dwukrotnie – w odczytaniu przypuszczalnego źródła tekstu Walca, czyli [A]? Czy może w ciągu mniej więcej dwóch lat, które prawdopodobnie dzielą Wp2 od Wp1, odnaleziono inne źródło, które uznano za bardziej wiarygodne? W świetle domniemanych okoliczności powstania utworu – patrz charakterystyka Wp1 – obie hipotezy wydają się mało prawdopodobne.
Biorąc pod uwagę powyższe spostrzeżenia, za najprawdopodobniejszą, dokonaną na podstawie Wp1 rekonstrukcję [A] uważamy wersję Wn, którą tym samym proponujemy w tekście głównym.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne
zagadnienia: Adiustacje Wn, Błędy Wp, Adiustacje Wp
notacja: Wysokość