WN 17, Polonez B-dur

Kopia Ludwiki Jędrzejewiczowej, sporządzona zapewne na podstawie zaginionego autografu, który oznaczamy symbolem [AI]. Na ostatniej stronie zapisu Poloneza B zanotowany jest początkowy fragment Poloneza f WN 12 (13 taktów, z czego 8 ostatnich tylko melodia), zatytułowany Polonaise 3. Określenie Poloneza f jako trzeciego może wiązać się tylko z wydaniem Fontany, w którym jest on umieszczony jako ostatni w grupie trzech polonezów. Sugerowałoby to, że KJ sporządzono dopiero w okresie przygotowywania WF, a więc w latach pięćdziesiątych XIX w. Wniosek taki wydaje się jednak zbyt pochopny:

• KJ zapisana jest na podwójnej karcie takiego samego papieru jak rękopisy Etiud op. 10 nr 1 i 2, opatrzone datą 2 listopada 1830;
• fragment Poloneza f zapisany jest innym atramentem i z widocznym pośpiechem, co wskazuje na wpisanie go w innych okolicznościach niż całości Poloneza B.

Zdaniem redakcji, bez względu na cel, w jakim dopisany został później incipit Poloneza f, kopię Poloneza B Ludwika sporządziła mniej więcej w czasie, w którym Chopin go skomponował (1828-1829).

KJ zawiera dużą liczbę błędów:

• niedokładnie zapisane rytmy, np. w przedtakcie, w t. 14, 23, 32, 34, 63, 68, 76;
• nuty wpisane na błędnej wysokości, np. A zamiast B w t. 17, es zamiast f w t. 21, dis² zamiast cis² w t. 23, As₁ zamiast Ges₁ w t. 35;
• nieusunięte pomyłkowo wpisane nuty w t. 53 i 60;
• znaki chromatyczne na niewłaściwej wysokości, np.  przed d² zamiast przed h¹ w t. 63; czasem bez wpływu na tekst;
• pominięte nuty, np. dolny głos w t. 15 i 63;
• pominięte przenośniki oktawowe w t. 65-66, 71 i 74-75;
• pominięte klucze, np. w t. 66.

Chrakterystyczne są liczne niedokładności w podpisaniu partii obu rąk, np. w t. 4 czy 55, i inne niezręczności notacji, np. arpeggia pisane po akordach w t. 23 i całym Triu (np. w t. 52-53 i 62).

W KJ znajdujemy znikomą liczbę oznaczeń wykonawczych: łuki w t. 23-24 i nad szesnastkowymi grupami nieregularnymi w t. 10-11, 18-19 i 55, znaki staccato w t. 56, akcenty w t. 52 i 69.

KJ zawiera szereg poprawek, w przypadku niektórych z nich nie można wykluczyć ręki Chopina (np. w t. 1-3, 38). Jeśli wziąć pod uwagę znaczną liczbę błędów zapisu, ewentualny wgląd kompozytora wydaje się jednak mało prawdopodobny.

Ludwika zanotowała jeszcze dwutaktowy incipit Poloneza w swoim sporządzonym w latach 50-tych spisie niepublikowanych utworów Chopina ("Kompozycje niewydane"). Nie zawiera on błędu rytmicznego w przedtakcie.

Charakterystyka [AI]
Porównanie z pozostałymi źródłami Poloneza pozwala scharakteryzować zaginiony autograf, na którego podstawie sporządzono KJ. Zawierał on redakcję dzieła niewątpliwie wcześniejszą niż ta, którą przedstawia Wp, oparte na innym autografie. [AI] miał też, jak się wydaje, roboczy charakter, na co wskazuje niemal zupełny brak oznaczeń wykonawczych, a także szereg prawdopodobnych wspólnych błędów pojawiających się w źródłach od niego pochodzących, KJ i WF (np. brak oktaw w t. 1-3, es zamiast f w t. 15, partia pr.r. na początku t. 23). Można je przypisać trudnościom w odcyfrowaniu zapisu z kreśleniami i poprawkami. Niewątpliwie roboczy charakter ma też odtworzona w KJ pisownia t. 10-11, 18 oraz 25-26 i analog.