W błędnym zapisie rytmu 1. ćwierćnuty taktu w Wf1 – – występują dwa elementy wspólne z rytmem Wn, pauza trzydziestodwójkowa i rozplanowanie wartości rytmicznych partii pr.r. względem lewej (zachowane na powyższym schemacie). Nasuwają się dwie możliwości – albo jest to niedokończony zapis rytmu Wn, albo niedokończona korekta tego rytmu, której przypuszczalnym celem był rytm wprowadzony w Wf1 i Wa.
Za pierwszą możliwością przemawiają następujące argumenty:
- brak w Wf śladów dokonywania takiej korekty – usuwania beleczki wiązania trzydziestodwójkowego, a zwłaszcza kropek przedłużających oktawę des2-des3, które są szczególnie trudne do całkowitego usunięcia. Przykłady takich śladów widać w tym takcie w Wf2 (pozostałości po usuniętej pauzie trzydziestodwójkowej), czy np. w t. 16 lub 100 (pozostałości po usuwanych główkach nutowych). Co więcej, na beleczkę trzydziestodwójkową nie ma w ogóle miejsca – nie mogła zostać usunięta w ewentualnej korekcie;
- w wersji z trzydziestodwójką nie występuje równoczesne uderzenie tej samej nuty (f1) przez obie ręce, czego Chopin na ogół unikał, np. w analogicznym t. 105 pominął nuty gis1 w szesnastkowych akordach l.r;
- powtarzanym szesnastkom l.r. towarzyszy w tym ośmiotakcie rytm z trzydziestodwójką – por. t. 28 i 32 – co stanowi niejako cechę wyróżniającą pierwszego pojawienia się tej myśli tematycznej, nigdy potem niepowtórzoną;
- kilka innych błędów rytmicznych w Wf1 – por. t. 32 czy 50.
Za drugą możliwością przemawiają:
- rytm analogicznych fraz w t. 33, 55 i 59, 105 i 109 itd. W żadnej z nich nie występuje jednak wspomniana wyżej zbitka kciuków obu rąk na jednym klawiszu;
- ewentualna podobna korekta rytmu w Wf1 w t. 32. Także ta korekta jest zdaniem redakcji bardzo mało prawdopodobna – patrz uwaga do tego taktu.
Zdaniem redakcji, przeważają argumenty pierwszej grupy, co oznacza, że wersja Wn jest najprawdopodobniej jedynym autentycznym rytmem tego miejsca, który tym samym podajemy w tekście głównym.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Błędy Wf, Adiustacje Wf
notacja: Rytm