A
Tekst główny
A - Autograf
KF - Kopia Fontany
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewicz
WfS - Egzemplarz Stirling
WfSz - Egzemplarz Szczerbatow
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn2 - Zrewidowany nakład Wn1
Wn3 - Poprawiony nakład Wn2
Wa - Wydanie angielskie
Wa1 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa1a - Poprawiony nakład Wa1
Wa2 - Zadiustowany nakład Wa1a
porównaj
  t. 24

c1 w źródłach

! miniat: wycinek, ten takt, tylko górna 5-linia.           TGTU

cis1, alternatywna propozycja redakcji

miniat Corel         EZnieU

Zdaniem redakcji, istnieją przesłanki, by za­kwe­stionować celowość postawienia w A  obniżającego cis1 na c1. Oto rekonstrukcja – oparta na analizie rozplanowania tekstu i wido­cznych poprawek – trzyetapowego procesu notowania w A t. 23-26:

  1. etap: 
    Na to, że tak prawdopodobnie wyglądał pier­wotny zapis wskazują odstępy między nuta­mi – w t. 24 nie zostawiono miejsca na zna­ki chromatyczne przed 2. i 4. ósemką, nato­miast w t. 25 miejsce zarówno na obniża­jący cis1 na c1, jak i na podwyższający d1 na dis1 zostało przy pisaniu nut uwzględ­nio­ne. Wersja ta wydaje się naturalnym punktem wyjścia ze względu na regularne następstwo tonacji, które w t. 21-28 występują w dwutaktowych odcinkach – h-moll, A-dur, a-moll, G-dur. Jej zaletą jest także Chopinowski sposób zmiany trybu (z A-dur na a-moll) poprzez powtórzenie niemal identycznej figury, tak jak to widzimy choćby w t. 19-20 przy przejściu z H-dur do h-moll. Ponadto przyjęcie cis1 w omawianym takcie pozwala uzasadnić (wygodą palcowania) wyjątkową wartość rytmiczną ćwierćnuty a1 – we wszystkich analogicznych miejscach (w t. 21-22, 25-26, w tym w kończącym czterotakt t. 28) w najwyższym głosie występują półnuty.
  2. etap:
    Istnienie tego etapu jest bezpośrednią konse­kwencją tego, co powiedziano wyżej o odstę­pach między nutami w t. 24 oraz istnienia pod  przed 4. ósemką tego taktu wpisanego wcześniej . Widać, że Chopin, mimo że nie przewidywał tego przedtem, upodobnił t. 24 do t. 25, co prowadzi do trzykrotnego powtórzenia tej samej figury z zagadkowym w tej sytuacji zróżnicowaniem wartości górnego a1. Nasuwa to myśl, że powyższą zmianę kompozytor mógł wprowadzić – zmylony brakiem pełnego zapisu t. 26 – w przeświadczeniu, że wypisane t. 24-25 to rozpoczynające czterotakt t. 25-26.
  3. etap:
    Chopin – przypuszczalnie nadal sądząc, że poprawia t. 25-26 – zrezygnował z podwyż­szenia na dis1 górnej nuty tercji na 4. ósem­ce w t. 24-25.

Widać zatem, że dokonane przez Chopina poprawki w t. 24-25 (etapy 2 i 3) mogły w jego intencji dotyczyć t. 25-26. Nie wpływa to na brzmienie tych ostatnich, pozwala jednak uznać za błędną pozostawioną w A wersję t. 24. Intencji Chopina w tym takcie odpowiadałyby więc pierwotna wersja z cis1, podana w pierwszym z powyższych przykładów. Dlatego podajemy ją jako dopuszczalny wariant dla tego taktu.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Adiustacje redakcyjne; Informacje źródłowe i stylistyczne

zagadnienia: Poprawki A, Błędy wynikające z poprawek

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

Oryginał w: Biblioteka Narodowa, Warszawa