op. 2, Wariacje B-dur
op. 10, 12 Etiud
op. 11, Koncert e-moll
op. 21, Koncert f-moll
op. 22, Polonez Es-dur
op. 24, 4 Mazurki
op. 25, 12 Etiud
op. 26, 2 Polonezy
op. 27, 2 Nokturny
op. 28, 24 Preludia
op. 30, 4 Mazurki
op. 35, Sonata b-moll
op. 50, 3 Mazurki
op. 63, 3 Mazurki
op. 28 nr 8, Preludium fis-moll
Jako ostatnią nutę 1. połowy taktu wszystkie źródła mają a2; tak samo w analogicznym t. 20. Ponieważ są to jedyne miejsca, w których ostatnie dwie trzydziestodwójki podstawowej figury Preludium nie tworzą interwału oktawy, nasuwa się podejrzenie błędu Chopina, np. tzw. tercjowego. Przeciw ewentualnej pomyłce przemawiają jednak następujące argumenty:
- W A figura ta wypisana jest w obu taktach nutami (bez skrótowych oznaczeń powtórek) i bez poprawek. Jest więc zupełnie nieprawdopodobne, by Chopin tak samo pomylił się dwukrotnie właśnie w tym miejscu.
- Przyczyną błędów tercjowych jest mylące oddziaływanie zestawienia kilku jednakowych, równoległych linii. Błędy takie zdarzają się więc wewnątrz pięciolinii lub na liniach dodanych, ale nie pomiędzy pięciolinią a linią dodaną.
- Zwiększenie rozpiętości figuracji mieszczących się zasadniczo w obrębie oktawy spotykamy nierzadko w utworach Chopina, np. w Preludiach E nr 9, t. 2, 4 i 8, Des nr 15, t. 70 i 72-75, F nr 23, t. 14, czy w Etiudach As op. 10 nr 10, t. 61-62 i 68, F op. 25 nr 3, t. 18 i 20.
- Użycie przez Chopina w omawianym miejscu nuty a2 można uzasadnić chęcią uniknięcia ukośnego brzmienia fis2-f1 z następną nutą l.r.
Zdaniem redakcji powyższe argumenty wykluczają możliwość pomyłki w omawianej sytuacji, a spotykane w niektórych późniejszych wydaniach fis2 zamiast a2 jest z pewnością błędne.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Informacje źródłowe i stylistyczne
notacja: Wysokość
