Skreślenia widoczne w AI pozwalają prześledzić zmiany, którym podlegało zakończenie t. 188 i początek t. 189. Wiążą się one z przemianami całego czterotaktu t. 185-188, który w partii l.r. początkowo był dokładnym powtórzeniem t. 181-184 – nie było kwinty Cis-Gis na początku t. 185, a nuta cis była dwukrotnie przetrzymana przez 4 takty. Najpierw, na co wskazuje umiejscowienie tercji cis-e dokładnie pod 1. ósemką pr.r., napisana została następująca wersja:
.
Chopin następnie zmienił zakończenie głosu tenorowego, rezygnując z charakterystycznego przejścia fis-e:
.
W końcu, długo trzymaną podstawę cis zastąpiły dwa uderzenia kwinty Cis-Gis na początku t. 185 i 189:
.
W Af (→Wf→Wa) w zasadzie powtórzono tę ostatnią wersję, jednak nieco inaczej zapisaną i oznaczoną:
- Chopin przeniósł gis w t. 189 na dolną pięciolinię, co wyraźnie wskazało na tę nutę jako kontynuację frazy z poprzedniego taktu,
- dodał akcent nad tą nutą,
- pominął łuk, łączący ósemkę gis w t. 188 z kwintą Cis-Gis.
Wersja Wn jawi się w tej sytuacji jako alternatywne dopracowanie wersji AI:
- gis na początku t. 189 zostało pominięte,
- zamiast akcentu nad tą nutą Chopin dał trzytaktowe widełki w t. 189-191,
- łuk łączący ósemkę gis w t. 188 z kwintą Cis-Gis został zachowany, a kwinta opatrzona kropką staccato.
Biorąc pod uwagę, że w Wn oznaczenia wykonawcze poprzedzającej frazy są bardziej dopracowane – łuki l.r. w t. 180-182 i 185-188, i akcent w t. 185 – uważamy, że także w omawianym miejscu wersję Wn należy traktować jako najdojrzalszą i przyjmujemy ją w tekście głównym.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Zmiany akompaniamentu, Zmiany linii głównej
notacja: Wysokość