|
Wersja AI !!! miniat: wycinek, 2 i 3 miara 171 + cały 172, tylko górna 5-linia EZTU, ale 171 ais1 zamiast b1 na 2 i kaso a1 na 3 oraz bez ligi a1. Ponadto 172 akord na 2 (w obu rękach) na swoim miejscu (TGTU) |
|
|
EZnieU + 172 akord na 2 (w obu rękach) na swoim miejscu (TGTU) |
|
|
To samo z EZnieU + 172 akord na 2 (w obu rękach) przesunięty o 12-16 w prawo, żeby się zmieścił kaso a2 przed półnutą (nie ruszać # his1) |
|
|
EZTU + 172 akord na 2 (w obu rękach) na swoim miejscu (TGTU) |
Jeśli brać pod uwagę słyszalność różnicy pomiędzy obiema wersjami tego miejsca, jest to jeden z ważniejszych problemów redakcyjnych w całym op. 50. Rozstrzygnięcie, czy i którą wersję Chopin uważał za ostateczną, wydaje się bez dostępu do [An] niemożliwe. Analiza AI dostarcza wszakże pewnych sugestii odnośnie do chronologii obu wersji. Zasadniczo zgodny z Wn zapis AI przy bliższym przyjrzeniu ujawnia mianowicie, że początkowo była tam najprawdopodobniej wpisana inna wersja, właśnie Af:
- ćwierćnuta dolnego głosu pr.r. na 2. mierze t. 171 zapisana jest jako ais1, co jest nieuzasadnione, gdy następną nutą ma być a1 (por. partię l.r. w t. 164 i 170). W późniejszej i na pewno bardziej dopracowanej notacji [An] (→Wn) Chopin zapisał ją jako b1;
- na 3. mierze t. 171 było początkowo wpisane cis2, ukryte następnie pod
przywracającym a1 po ais1, co stanowi drugi i najwyraźniejszy ślad wersji Af; - w t. 172
podwyższający h1 na his1 wpisany jest dwukrotnie, na 1. i 2. mierze taktu. Wprawdzie tego rodzaju niepotrzebne powtórzenia znaków zdarzały się Chopinowi nawet w wykończonych autografach (por. np. t. 168), ale najprostszym wyjaśnieniem tego faktu jest późniejsze dopisanie przed 1. akordem, co oznacza, że nuta, której dotyczył, brzmiała pierwotnie h1. - nuta a1 w tym akordzie, nie objęta laseczką, mogła być również dopisana później.
Wynika stąd, że najprawdopodobniej już na etapie AI Chopin dysponował dwiema wersjami tego miejsca, a przy tym uznał wersję Wn za lepszą od wersji Af. Decyzja ta nie była jednak ostateczna, skoro pisząc później autografy edycyjne, powrócił w jednym z nich do odrzuconej wersji. Można więc stwierdzić, że Chopin do końca uważał obie wersje za godne publikacji. W tekście głównym podajemy wersję Wn tylko dlatego, że wydanie to przyjmujemy za źródło podstawowe dla całego op. 50.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Wahania Chopina, Zmiany akompaniamentu, Korekty enharmonii
notacja: Wysokość