Wn1
Tekst główny
½A - Półautograf
A - Autograf partii fortepianu
Rork - Rękopis partii orkiestry
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn1a - Zmieniony nakład Wn1
Wn2 - Drugie wydanie niemieckie
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewiczowej
WfS - Egzemplarz Stirling
Wa - Wydanie angielskie
Wa1 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa2 - Zrewidowany nakład Wa1
Wa3 - Poprawiony nakład Wa2
porównaj
  t. 285-289

cresc. - - od t. 285 w A i Wn2

!!!   miniat: nic.           EZTU bez t. 290

cresc. w t. 285 i 287 w Wn1 (→WfWa)

EZTU 285 i EZnieU 287 (tylko cresc., bez kreseczek)

cresc. - - [ - ] od t. 285 proponowane przez redakcję

EZTU całość

cresc. - - [ - ] od t. 287, alternatywna propozycja redakcji

cresc. EZnieU 287 i dalej reszeczki EZTU do końca 290 (z tą częścią w nawiasie)

Dwukrotne wystąpienie określenia w Wn1 (→WfWa), nieuzasadnione w tym kontekście, świadczy o możliwej Chopinowskiej korekcie oznaczeń w Wn1. Rysują się dwie możliwości:
  • Chopin przesunął cresc. do t. 287, korekty jednak nie dokończono, niepotrzebnie pozostawiając wcześniej wydrukowane określenie (por. komentarz do t. 78 i 79);
  • Chopin przywrócił cresc. w t. 285, pozostawiając – jako niesprzeczne z poprzednim – określenie błędnie wydrukowane w t. 287.

Zdaniem redakcji, znacznie bardziej prawdopodobna jest druga możliwość. Wynika to z relacji tego cresc. z poprzednim  w t. 284 i wynikającego z niej dodatkowego znaczenia tej wskazówki. Otóż, po  w t. 284 trudno sobie wyobrazić dalsze, sześciotaktowe crescendo prowadzące w zasadzie znowu do  (w t. 291). Jest niemal pewne, że pisząc tak długie crescendo, Chopin uważał za oczywiste znaczne ściszenie na początku, by zostawić przestrzeń na realizację wskazówki. Tego rodzaju ściszenie wydaje się naturalne w t. 285, w którym wraz ze zmianą rejestru i zmniejszeniem ambitusu partii fortepianu następuje rozwiązanie dysonującego, alterowanego akordu, okraszonego wirtuozowskim pasażem w t. 284. Gdyby cresc. miało znajdować się tylko w t. 287, żadna wskazówka nie sugerowałaby zmiany dynamiki  w t. 285-286, a ściszenie dopiero w t. 287 nie jest uzasadnione ani harmonicznie, ani fakturalnie. W tej sytuacji w tekście głównym pozostawiamy po prostu cresc. wpisane w  t. 285 w A i przedłużone kreseczkami do końca t. 289 (proponujemy jeszcze przedłużenie kreseczek – zgodnie z sensem muzycznym – do końca t. 290 i  w t. 291).

Drugie z możliwych wyjaśnień podwojenia  w Wn1 uwzględniamy w propozycji alternatywnej. W tej wersji t. 285-286 byłyby grane jeszcze , ewentualnie z naturalnym diminuendo wiążącym się z opadaniem figuracji, by w t. 287, po ewentualnym subito meno forte rozpocząć crescendo.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Błędy Wn, Adiustacje Wn, Autentyczne korekty Wn

notacja: Określenia słowne

Przejdź do tekstu nutowego

Oryginał w: Zbiory prywatne (kolekcja J. Ekiera), Warszawa