op. 21, Koncert f-moll, cz. I

 t. 283

Ślady widoczne w Wn1 na początku 2. połowy taktu pozwalają stwierdzić, że były tam pierwotnie wydrukowane cztery nuty, c¹-as¹-c²-g²: . Obecność g² może dziwić, jest to jednak z pewnością wynik niedokładnego odczytania A, który ma niewielki kleks w miejscu tej nuty. W wyniku niewątpliwie Chopinowskiej korekty usunięto dwie skrajne nuty błędnego akordu. Wersji tej z dwóch powodów nie uważamy jednak za wyraz ostatecznej intencji kompozytora:

• Chopin nie korygował dobrze brzmiącego tekstu A, lecz fałszywy akord c¹-as¹-c²-g², co mogło zmienić zarówno słyszenie tego miejsca, jak i jego wyczucie pianistyczne wskutek wyobrażenia szerokiej i wyższej pozycji akordu. Skupiony na poprawieniu brzmienia w miejscu błędu i nie sprawdziwszy dokładnie kontekstu, kompozytor mógł wyobrazić sobie rysunek dolnego głosu z podobnego harmonicznie t. 286;
• jeśli chodzi o brzmienie akompaniamentu, cały ten temat praktycznie nie wykazuje różnic między ekspozycją (t. 125-142) i repryzą (t. 273-290) – zmiany pojawiają się jedynie w t. 275, 277 i 290, z czego tylko druga nie jest usprawiedliwiona wyraźną zmianą w melodii lub odmienną kontynuacją. Wydaje się więc, że Chopin nie szukał tu drobnych zmian w układzie głosów akompaniujących. Tego typu zmiana, w której des¹ z 1. połowy taktu zostaje pozbawione bezpośredniego, naturalnego rozwiązania na c¹, wydaje się więc mało prawdopodobna jako świadomie wprowadzone ulepszenie.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, a także możliwość pomyłkowego usunięcia prawidłowej nuty c¹ w wyniku nieporozumienia przy realizacji korekty, w tekście głównym podajemy wersję A. Skorygowaną wersję Wn1 można uważać za równorzędny wariant.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Błędy Wn, Autentyczne korekty Wn

notacja: Wysokość