Tekst główny
Tekst główny
AI - Autograf roboczy
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewiczowej
WfS - Egzemplarz Stirling
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn1a - Poprawiony nakład Wn1
Wn2 - Drugie wydanie niemieckie
Wn3 - Trzecie wydanie niemieckie
Wn4 - Czwarte wydanie niemieckie
Wn5 - Piąte wydanie niemieckie
Wa - Wydanie angielskie
Wa2 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa3 - Poprawiony nakład Wa2
Wa4 - Zmieniony nakład Wa3
porównaj
  t. 24

es b-c1-es1 w AI

!!!   miniat: ostatnie 7 szesnastek , obie 5linie, zwężone w pionie.       Tu tr=pusta klisza,     red= tylko kaso c1 w ostatnim akordzie

e b-c1-es1 w Wf (→Wa2Wa3)

!!!    kaso e, kaso c1

e b-c1-e1 w Wn i Wa4

!!!     jak TGTU, ale bez nawiasów

Wariantowa propozycja redakcji

!!!     TGTU

Przed ostatnim akordem Wf (→Wa2) ma  tylko przed c1. Wprawdzie wersja z akordem b-c1-es1 jest od strony harmonicznej zupełnie poprawna, nie musi jednak odpowiadać intencji Chopina, gdyż mogła powstać przypadkowo:

  • W AI brak kasowników zarówno przed omawianym akordem pr.r., jak i przed poprzedzającą go 11. szesnastką l.r., co daje es i b-c1-es1. (brak  przywracającego c1 to niewątpliwa niedokładność zapisu).
  • Tę pierwotną wersję Chopin zmienił w [A], dodając  podwyższający es na e w l.r. i drugi, przed akordem pr.r. Ów drugi znak mógł przywracać c1 po przejściowym ces1 na początku taktu, będąc zatem tylko korektą niedokładnej notacji, albo – co zdaniem redakcji o wiele prawdopodobniejsze – równolegle do zmiany w l.r. podwyższać es1 na e1.
  • Sztycharz Wf postawił  w pr.r. przed c1, co mogło się zdarzyć, nawet jeśli w [A] znak dotyczył górnej nuty. Albowiem znaki chromatyczne przy niewłaściwej nucie dwudźwięku lub akordu należą do stosunkowo częstych błędów, np. w połowie t. 17 Wf ma w l.r.  przed cis1 zamiast przed ais.

Dodanie w Wn  przed e1 było prawdopodobnie rutynową adiustacją uzgadniającą znaki chromatyczne w różnych oktawach i w partiach obu rąk, w tym przypadku z e l.r. dwie szesnastki wcześniej. Znak w Wa4 dodano przypuszczalnie na podstawie Wn3.

Każda z trzech wersji źródłowych może więc odpowiadać zamysłowi Chopina, zarazem jednak każda z nich może też być obciążona błędami (AI oraz Wf i wcześniejsze Wa) lub obcą, potencjalnie nieautentyczną ingerencją (Wn i Wa4). W tekście głównym podajemy akord b-c1-e1, z zaznaczeniem, że brzmienie najwyższej nuty nie jest pewne.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne

zagadnienia: Adiustacje Wa, Adiustacje Wn

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

.