Wn5
Tekst główny
A - Autograf
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewiczowej
WfS - Egzemplarz Stirling
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn1a - Poprawiony nakład Wn1
Wn2 - Drugie wydanie niemieckie
Wn3 - Trzecie wydanie niemieckie
Wn4 - Czwarte wydanie niemieckie
Wn5 - Piąte wydanie niemieckie
Wa - Wydanie angielskie
Wa2 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa3 - Poprawiony nakład Wa2
Wa4 - Zmieniony nakład Wa3
porównaj
  t. 50

Rytm i ces1 w A, interpretacja

Uzupełniona interpretacja A

!!!   TGTU z akcentami

Rytm i ces1 w Wf (→Wn1Wn1a)

!!!    2 głosy: 2 szesnastki i fes1 jako ćwierćnuta, ces1 na początku taktu jako ćwierćnuta z kropką (jedyny znak to bemol fes1). Akcent krótki nad fes1

Dodatkowe palcowanie w Wa

!!!   to co war 22 + bemol as1 + palec '1' pod ces1

Rytm i c1 w Wn2

!!!    jak Wn5, ale przed pierwszym ces1 kasownik (c1), 

Rytm i c1-ces1 w Wn3 (→Wn4) i Wa4

!!!    jak Wn2, ale  w połowie taktu bemol

Rytm i ces1 w Wn5

!!!   to co Wa + bemol ces1 na początku taktu

Ustalenie ostatecznej intencji Chopina odnośnie do zapisu początku tego taktu napotyka na trudności, ujawniając długą listę zmian, błędów, poprawek i adiustacji. Poniżej odtwarzamy tę część historii przemian, w której Chopin brał udział.

  1. Pierwsza wersja A (skreślona): . Obejmuje tylko partię pr.r. zapisaną enharmonicznie w E-dur. Zwraca uwagę rytm, w tym wykraczająca poza 1. połowę taktu wartość rytmiczna ćwierćnuty e1. Brak możliwości zapisania jej za pomocą jednej nuty, bez łuku przetrzymującego, mógł nasunąć Chopinowi pomysł notacji z użyciem przednutek, rytmicznie równoważnej, a bardziej eleganckiej od strony graficznej.
  2. Druga wersja A (skreślona): . Obejmuje 1. połowę taktu w notacji bemolowej. Warto podkreślić, że użycie przednutek zamiast trzydziestodwójek praktycznie nie wpływa na sposób wykonania, gdyż w takim kontekście przednutki należy rozpoczynać na mocną część taktu, równocześnie z nutami pozostałych głosów, a więc As w basie i ces1 w dolnym głosie pr.r.
  3. Nieskreślona wersja A różni się od poprzed­niej dwoma elementami – wartością rytmiczną kwarty ces1-fes1 oraz sposobem podpisania w pionie partii obu rąk: . Ten drugi element ma, zdaniem redakcji, kluczowe znaczenie dla odczytania intencji kompozytora, gdyż był prawdopodobnie przyczyną zarzucenia wersji 2 i przepisania jej jeszcze raz. Chopin mógł obawiać się, że sztycharz Wf, zmylony niezgodnym z regułami podpisaniem l.r. pod prawą, uzna drobne nutki za zwykłe szesnastki. Pech chciał, że przeoczenie kropek przedłużających ćwierćnutę i tak zdezorientowało sztycharza, mimo prawidłowego podpisania partii obu rąk. Warto zwrócić uwagę na dwa akcenty – nadmiar okaże się pozorny, gdy weźmiemy pod uwagę, że dolny dotyczy ces1 uderzanego na początku taktu, a górny fes1 granego co najmniej szesnastkę później.
  4. Pierwotna wersja Wf (możliwa do odczytania na podstawie śladów poprawek): . Oprócz mylnej interpretacji przednutek jako zwykłych szesnastek (co wobec błędu A jest zupełnie zrozumiałe) popełniono jeszcze inny, pospolity błąd – przed fes1 umieszczono  zamiast .
  5. Ostateczna wersja Wf, w której Chopin poprawił błędny znak chromatyczny i przesunął na włąściwe miejsce nutę ces1.

W Wn i Wa rytm nie ulegał już zmianom, adiustatorzy obu wydawnictw dokonywali natomiast uzupełnień znaków chromatycznych. W Wa2 (→Wa3) i Wn5 dodano jedynie znaki ostrzegawcze (uzasadnione po krzyżykach w poprzednim takcie), natomiast  dodany w Wn2 dowolnie zmienił treść harmoniczną, co tylko połowicznie poprawiono w Wn3 (→Wn4).

Do miana ostatecznej intencji Chopina pretendują dwie wersje:

  • Wersja A, zinterpretowana i poprawiona od strony rytmicznej na podstawie powyższej analizy skreślonych wersji;
  • Korygowana przez Chopina wersja Wf (→Wn1, →Wa2Wa3).

Do tekstu głównego wybieramy pierwszą z nich, gdyż pełna zgodność z intencją Chopina korekty Wf nie jest pewna. Wątpliwość budzi w szczególności rytm pierwszych dwóch nut, gdyż szesnastki, będące prawdopodobnie następstwem interpretacji błędnego zapisu A, dokonanej ad hoc przez sztycharza Wf, tworzą z głosem tenorowym równoległe nony fes-ges1 i es-fes1.

Palcowanie dodane w Wa omówione jest osobno.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Wahania Chopina, Adiustacje Wn, Autentyczne korekty Wf

notacja: Rytm

Przejdź do tekstu nutowego

.