|
Rytm i ces1 w A, interpretacja |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ustalenie ostatecznej intencji Chopina odnośnie do zapisu początku tego taktu napotyka na trudności, ujawniając długą listę zmian, błędów, poprawek i adiustacji. Poniżej odtwarzamy tę część historii przemian, w której Chopin brał udział.
-
Pierwsza wersja A (skreślona):
. Obejmuje tylko partię pr.r. zapisaną enharmonicznie w E-dur. Zwraca uwagę rytm, w tym wykraczająca poza 1. połowę taktu wartość rytmiczna ćwierćnuty e1. Brak możliwości zapisania jej za pomocą jednej nuty, bez łuku przetrzymującego, mógł nasunąć Chopinowi pomysł notacji z użyciem przednutek, rytmicznie równoważnej, a bardziej eleganckiej od strony graficznej. -
Druga wersja A (skreślona):
. Obejmuje 1. połowę taktu w notacji bemolowej. Warto podkreślić, że użycie przednutek zamiast trzydziestodwójek praktycznie nie wpływa na sposób wykonania, gdyż w takim kontekście przednutki należy rozpoczynać na mocną część taktu, równocześnie z nutami pozostałych głosów, a więc As w basie i ces1 w dolnym głosie pr.r. -
Nieskreślona wersja A różni się od poprzedniej dwoma elementami – wartością rytmiczną kwarty ces1-fes1 oraz sposobem podpisania w pionie partii obu rąk:
. Ten drugi element ma, zdaniem redakcji, kluczowe znaczenie dla odczytania intencji kompozytora, gdyż był prawdopodobnie przyczyną zarzucenia wersji 2 i przepisania jej jeszcze raz. Chopin mógł obawiać się, że sztycharz Wf, zmylony niezgodnym z regułami podpisaniem l.r. pod prawą, uzna drobne nutki za zwykłe szesnastki. Pech chciał, że przeoczenie kropek przedłużających ćwierćnutę i tak zdezorientowało sztycharza, mimo prawidłowego podpisania partii obu rąk. Warto zwrócić uwagę na dwa akcenty – nadmiar okaże się pozorny, gdy weźmiemy pod uwagę, że dolny dotyczy ces1 uderzanego na początku taktu, a górny fes1 granego co najmniej szesnastkę później. -
Pierwotna wersja Wf (możliwa do odczytania na podstawie śladów poprawek):
. Oprócz mylnej interpretacji przednutek jako zwykłych szesnastek (co wobec błędu A jest zupełnie zrozumiałe) popełniono jeszcze inny, pospolity błąd – przed fes1 umieszczono 
zamiast 
. - Ostateczna wersja Wf, w której Chopin poprawił błędny znak chromatyczny i przesunął na włąściwe miejsce nutę ces1.
W Wn i Wa rytm nie ulegał już zmianom, adiustatorzy obu wydawnictw dokonywali natomiast uzupełnień znaków chromatycznych. W Wa2 (→Wa3) i Wn5 dodano jedynie znaki ostrzegawcze (uzasadnione po krzyżykach w poprzednim takcie), natomiast dodany w Wn2 dowolnie zmienił treść harmoniczną, co tylko połowicznie poprawiono w Wn3 (→Wn4).
Do miana ostatecznej intencji Chopina pretendują dwie wersje:
- Wersja A, zinterpretowana i poprawiona od strony rytmicznej na podstawie powyższej analizy skreślonych wersji;
- Korygowana przez Chopina wersja Wf (→Wn1, →Wa2→Wa3).
Do tekstu głównego wybieramy pierwszą z nich, gdyż pełna zgodność z intencją Chopina korekty Wf nie jest pewna. Wątpliwość budzi w szczególności rytm pierwszych dwóch nut, gdyż szesnastki, będące prawdopodobnie następstwem interpretacji błędnego zapisu A, dokonanej ad hoc przez sztycharza Wf, tworzą z głosem tenorowym równoległe nony fes-ges1 i es-fes1.
Palcowanie dodane w Wa omówione jest osobno.
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Wahania Chopina, Adiustacje Wn, Autentyczne korekty Wf
notacja: Rytm
Powrót do adnotacji