|
|
|
|
Zakończenie Etiudy kształtowało się w kilku etapach, o czym świadczą widoczne ślady poprawek w A i Chopinowska korekta akordów pr.r. w Wf (→Wn,Wa). Pierwotny zapis A był następujący: 
. Chopin zmienił następnie skrajne akordy, choć wydaje się, że zmiana treści harmonicznej pierwszego akordu w t. 94 nie była bezpośrednio powiązana ze zmianą układu akordu końcowego. Wskazuje na to partia l.r., w której dwa pierwsze akordy zapisane są od razu w ostatecznej postaci (A-dur i d-moll), natomiast w dwóch ostatnich Chopin wprowadzał jeszcze pewne zmiany. Można więc przypuszczać, że kolejność pisania i poprawek była następująca:
- Zapis pierwotnej wersji partii pr.r.
- Zmiana koncepcji harmonicznej dwóch pierwszych akordów, obejmująca poprawki w partii pr.r. i zapisanie partii l.r. (dwa ostatnie akordy w nieostatecznej postaci – patrz niżej).
-
Poprawki w układzie dwóch ostatnich akordów, które pierwotnie zanotowane były w następującym kształcie:
. Chopin następnie przeniósł oktawę wyżej e w przedostatnim akordzie (usunął e i dopisał e1) oraz usunął f i a3 w ostatnim.
Poprawki, dokonywane przypuszczalnie w ostatniej chwili, spowodowały, że Chopin nie zdołał w pełni skontrolować tekstu, o czym świadczą dwa prawdopodobne błędy: pozostawienie c2 (niezmienionego na d2) w 2. akordzie pr.r. oraz laseczka półnutowa przy f2 w akordzie końcowym (napisana prawdopodobnie "z rozpędu" – wszystkie ćwierćnutowe akordy w t. 94 mają tak zapisane laseczki przy dolnych nutach).
W trakcie korekty Wf (→Wn,Wa) Chopin skorygował c2 w 2. akordzie i jeszcze udoskonalił pozostałe akordy pr.r., usuwając nuty z 1. i 3. akordu, a dodając w ostatnim. Ostateczny efekt łączy ekonomię dźwiękową z pełnią i naturalnością brzmienia.
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Poprawki A, Autentyczne korekty Wf
notacja: Wysokość
Powrót do adnotacji