Wersja tego taktu widoczna w A jest poprawnie zapisana i najzupełniej logiczna od strony harmonicznej. Co więcej, odpowiada ona dokładnie (nie licząc innego układu akordu na początku taktu) wersji t. 108. Nie ma zatem powodu, by wzorem adiustatora Wn (→Wf,Ww) doszukiwać się w niej pomyłki Chopina, zwłaszcza że nie wchodzi tu w grę żaden typowy mechanizm Chopinowskich pomyłek – nie jest to ani przeoczenie odwołania alteracji, ani pominięcie znaku aktualnej tonacji.
Z drugiej strony, we wszystkich trzech pozostałych analogicznych parach taktów (t. 108-109, 116-117 i 321-322) ostatnia ósemka pierwszego taktu jest taka sama jak ostatnia ósemka 1. połowy drugiego taktu, co można uznać za argument za przeoczeniem kasowników. Inny argument bierze się z dość częstej niepewności Chopina, jesli chodzi o liczbę aktualnie obowiązujących znaków przykluczowych – np. właśnie w t. 317 widzimy przed as, co może oznaczać, że Chopin chwilowo uważał nutę bez na tej wysokości za a (inne podobne sytuacje – patrz np. t. 185, 283 czy 297). W odczuciu redakcji, druga grupa argumentów ma nieco większą moc, toteż w tekście głównym podajemy wersję z oktawą A-a, traktując As-as jako równorzędny wariant.
Zgodność tekstu A i Wa wydaje się przypadkowa – Wa1 wyróżnia się liczbą przeoczeń i błędów, z których nie wszystkie skorygowano w Wa2.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Adiustacje Wn, Błędy A
notacja: Wysokość