A
porównaj
t. 155-156
W trzech zbliżonych sytuacjach, obejmujących półtora taktu każda, w których nuta basowa (ewentualnie zwielokrotniona) wprowadza nową tonację, rozpoczynając temat z charakterystycznymi synkopami, Chopin wskazywał w A i Wf niejednolitą pedalizację:
Widoczna niekonsekwencja oznaczeń nasuwa następujące wnioski-spostrzeżenia:
- Chopin najprawdopodobniej dodawał przynajmniej część oznaczeń do już w zasadzie gotowych źródeł: A, [KF] i Wf1. Robił to przy tym w różnym czasie i nie koordynował tych dodatków.
- Mniejszą liczbę oznaczeń w Wf można wiązać z pospieszną i w pewnym stopniu wyrywkową korektą, w której uwzględnione zostały tylko najistotniejsze wskazówki (podobny obraz wyłania się także z analizy innych oznaczeń wykonawczych). Nie można też wykluczyć przeoczeń kopisty lub sztycharza.
- Chopin wahał się, jak długo zatrzymać pierwszy pedał każdego z omawianych odcinków – oznaczył 3 różne długości: pół taktu w Wf w t. 68, 3/4 taktu w obu źródłach w t. 235 i cały takt w A w t. 68 i 155. Wersja t. 235 może być związana z oktawowym prowadzeniem partii pr.r., natomiast obie wersje pedalizacji z t. 68 wydają się równie dobrze pasować do faktury t. 155, toteż proponujemy w tym takcie odpowiednie rozwiązanie wariantowe.
- Chopin wahał się także, czy opatrywać pedałem miejsca, w których w akompaniamencie oznaczone jest legato harmoniczne – przetrzymywanie palcami składników akordu, w tym wypadku podstaw basowych. W miejscach tych (2. i 3. połowa taktu w podanych przykładach) półnuty na początku każdej sześcioósemkowej figury umożliwiają kompletne od strony harmonicznej wykonanie bez pedału, czyli zgodnie z oznaczeniami t. 69. Jednak w t. 156 Chopin wpisał w A pedalizację, jakby zapominając o przedłużonym basie. Zdaniem redakcji, może to być wynik pośpiechu przy wpisywaniu (lub dopisywaniu) pedalizacji, toteż w t. 156 wprowadzamy w tekście głównym notację wariantową, oferując wykonawcy wybór, jeśli chodzi o użycie tam pedału. Podobne kombinacje pedału i wypisanego legata harmonicznego znajdujemy także w Nokturnie fis op. 48 nr 2, t. 7-8 bez pedału i 35-36 z pedałem (w Nokturnie użycie pedału w tych taktach jest słuchowo o wiele bardziej rażące niż w Fantazji).
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne
notacja: Pedalizacja