op. 49, Fantazja f-moll

  t. 93-97

		w A (→Wn) i Wa2 ! miniat: wycinek, ten takt, tylko górna 5-linia.              TGTU = widły
		Bez znaku w Wf (→Wa1)

Oznaczenia wykonawcze w t. 93-100 różnią się wyraźnie pomiędzy A (→Wn) z jednej strony, a Wf (→Wa1) z drugiej (w Wa2 oznaczenia Wa1 uzupełniono o niektóre znaki występujące w Wn1):

• Znaki dynamiczne.
  W każdej z dwutaktowych fraz w t. 93-94 i 97-98 A ma całotaktowe widełki  w pierwszym takcie i akcent nad synkopowaną półnutą w drugim. W Wf (→Wa1) nie ma żadnego z tych znaków, są natomiast wide­ł­ki  na początku t. 94 i 98, prowadzące mniej więcej do synkopowanych półnut, tych samych, które mają akcenty w wersji A. Mimo tak różnych oznaczeń, oba zestawy można uznać za opisujące różne aspekty za­sadniczo tożsamego wykonania, co pozwa­lałoby traktować je jako uzupełniające się. Czy jednak rzeczywiście tak należy to rozumieć? Zdaniem redakcji, wskazanie odmiennych aspektów pewnej generalnej koncepcji może tu znacząco zmienić obraz muzyki – w wersji A nacisk położony jest na początek każdej z fraz, akcent w 2. takcie jest tylko elementem dopełniającym, podkreśleniem synkopowanej długiej nuty, w wersji Wf centralnym punktem frazy staje się pierwsza połowa drugiego taktu. Oba zestawy oznaczeń można więc traktować jako równorzędne warianty.
  Co ciekawe, przy powrocie tego fragmentu w t. 260-267 opozycja obu grup źródeł jest za sprawą Wf mniej wyraźna. W wydaniu tym w t. 261 zamiast oczekiwanego  widnieje akcent, jak w A, a  w t. 265 poprzedzone jest w t. 264 znakiem , również występującym w A. Pokazuje to, że – tak jak sugerowaliśmy wyżej – posz­cze­gólne oznaczenia z obu zestawów nie muszą być traktowane rozłącznie. Drugi wniosek to mniej staranne dopracowanie wersji Wf w t. 260-261 i 264-265, co uza­sadnia zarówno przyjęcie we wszystkich miejscach wersji A jako głównej, jak i pro­pozycję alternatywnej wersji wymienionych taktów, opartej na wersji Wf z t. 93-94 i 97-98.
• Łuki l.r.
  W t. 93-94 i 260-261 A (→Wn) ma regularne półtaktowe łuki, natomiast Wf (→Wa1) ma w t. 93-94 ciągły, dwutaktowy łuk, ale w t. 260-261 nie ma żadnego.
  Także w t. 95-96 i 99-100 A ma krótsze, 6-ósemkowe łuki, a Wf po jednym, ciągłym łuku, obejmującym wszytkie ósemki. W obu przypadkach najbardziej prawdopodobnym wytłumaczeniem tylu niewątpliwie nieprzypadkowych różnic jest pochodzenie obu wersji od Chopina. Gdyby założyć, że Chopin zastąpił jedną z tych wersji przez drugą, poprawki musiałyby być wprowadzane w [KF] lub Wf1, gdyż w A nie widać śladów poprawek. Wprowadzanie tak daleko idących zmian w przemyślanym i starannym łukowaniu A jest jednak, zdaniem redakcji, mało prawdopodobne. Tak jak w przypadku znaków dynamicznych, pozostaje więc tylko możliwość, że Chopin początkowo w ogóle nie oznaczył łukowania w tych miejscach, a następnie dopisywał je – w różnym czasie – w A i [KF] lub Wf. Dłuższe łuki tej drugiej grupy źródeł mogły wynikać z pośpiechu – Chopin widząc pozbawione łuków figuracje, obejmował jednym łukiem fragmenty wykorzystujące poszczególne typy figuracji, rezygnując z dokładniejszych oznaczeń. Za potwierdzenie przedstawionej genezy różnic można uważać brak łuków w Wf w t. 260-261, co odpowiadałoby stanowi pierwotnemu, pozostawionemu przez nieuwagę.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa

notacja: Artykulacja, akcenty, widełki

Przejdź do tekstu nutowego