|
Łuk od 2. ósemki w A (odczyt dosłowny→Wn) ! miniat: wycinek pół taktu, tylko dolna 5-linia, bez pedału. EZnieU = lewy koniec od 2. ósemki |
|
|
EZnieU1 |
|
|
Łuk od 3. ósemki w A, interpretacja kontekstowa EZTU |
Początki łuków w t. 43, 45, 47-50, 54, 56 i 58-59 przypadają w źródłach w różnych miejscach taktu, przy czym różnice występują zarówno pomiędzy taktami w każdym ze źródeł, jak i pomiędzy źródłami w poszczególnych taktach. W tym drugim przypadku różnice mają na ogół charakter niedokładności wynikających z nie zawsze precyzyjnego zapisu zarówno A, jak i wydań (a prawdopodobnie także [KF]). Gdzieniegdzie można podejrzewać adiustację ujednolicającą, opartą na przekonaniu sztycharza o niedokładności podkładu (np. skrócenie łuku w Wa w t. 50). Jedynym miejscem z tej kategorii, w którym można podejrzewać ingerencję Chopina jest t. 43, w którym Wf (→Wa) rozpoczyna łuk od początku taktu, tak jak to Chopin sam zapisał w analogicznym t. 54. Obie wersje można tu z pewnością traktować równorzędnie, jednak w tekście głównym odtwarzamy zapis źródła podstawowego, czyli A.
Jeśli chodzi o różnice w ramach poszczególnych źródeł, to w świetle tego, co powiedziano wyżej o braku podstaw, by uważać wersje wydań za autentyczne, analizie poddajemy jedynie zapis A. Z wyjątkiem t. 47, w którym łuk w ogóle nie obejmuje 1. miary taktu, łuki rozpoczynają się zawsze w obrębie 1. miary, przy czym jednoznaczne określenie, która nuta wyznacza początek łuku, nie wszędzie jest możliwe. Ściśle analogiczna budowa poszczególnych całotaktowych figur każe poszukiwać sposobu ujednolicenia łuków, z wyjątkiem ewentualnie t. 43 i 54, w których brak na początku taktu przetrzymanych akordów pr.r. uważamy za czynnik mogący wpływać na łukowanie. Zdaniem redakcji, najlepszym kandydatem jest tu 3. ósemka taktu:
- Pojawiający się w tych taktach motyw jest następnie wykorzystany w t. 180 i analog., a ponadto do budowy wirtuozowskich pasaży w t. 143 i analog. Użyta tam skrócona wersja motywu zawsze rozpoczyna się interwałem kwarty i w swej wznoszącej części dociera do septymy, licząc od 1. nuty motywu. W omawianych taktach motywy taką budowę wykazują motywy rozpoczynające się od 3. nuty taktu. Na 3. nutę wskazuje także zapis t. 43 i 54, w których 3. ósemka opatrzona jest dodatkową laseczką ósemkówą, oznaczającą najprawdopodobniej wejście prawej ręki właśnie dla wyodrębnienia początku ważnego motywu melodycznego z toczącej się od basu fali ósemek.
- Także pewne cechy graficzne łuków wskazują raczej na 3. ósemkę. Początki łuków położone są na ogół dość wysoko nad nutami i nie mają wyraźnych końcówek, dochodzących do konkretnej nuty. Sugeruje to, że Chopin brał pod uwagę najbliższy element zapisu, czyli górne wiązanie ósemkowe. W większości sytuacji eliminuje to 2. nutę jako ewentualny początek łuku.
W tekście głównym podajemy ujednolicającą interpretację zapisu A opartą na powyższych spostrzeżeniach. Uznajemy łuki rozpoczynające się raczej nad 2. ósemką, (t. 43, 45, 50, 56 i 59), a także nad 4. (t. 47) za biegnące intencjonalnie od 3. nuty. Pozostawiamy biegnący od początku taktu łuk w t. 54, ale podobny łuk w t. 58 zastępujemy łukiem od 3. nuty, zgodnym z łukami w sąsiednich, analogicznych taktach.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Niedokładne łuki A, Autentyczne korekty Wf
notacja: Łuki