|
d1-e1 i d2-e2 w Wf, szablonowa interpretacja |
|
|
Wna TGTU=4x bemol przy des i kaso przy e |
Interpretacja tego taktu w Wf, a w szczególności 3. i 5. ósemki nastręcza trudności. Zapis jest formalnie poprawny i odczytany dosłownie daje w rezultacie d1-es1 i d2-es2 jako górne nuty tych ósemek. Wersję tę zdaje się potwierdzać notacja 6. ósemki l.r. – postawione przed nią znaki chromatyczne zmieniają brzmienie jej górnych nut, które bez nich brzmiałyby d1-es1. Mimo to, zarówno rezultat brzmieniowy całości pasażu, jak i użycie do zapisu 3. i 5. ósemki wyłącznie znaków ostrzegawczych nasuwa podejrzenie pomyłki, zwłaszcza że bemole przed b i b1 są zbędne, a uzasadnionych bemoli przed es1 i es2 nie ma. Jeśli jeszcze wziąć pod uwagę, że Chopin nader często nie powtarzał znaków przy nutach leżących oktawę wyżej lub niżej (por. np. uwagi w t. 192-194, 192-195 i 196), dojdziemy do wniosku, że kasowniki powinny znaleźć się przed górnymi nutami akordów, co nadaje problematycznym nutom brzmienie d1-e1 i d2-e2. Wersję tę, w ramach tego taktu akceptowalną brzmieniowo, uznajemy za tekst Wf. W szerszym kontekście – pomiędzy akordem b-moll w t. 196 a czterodźwiękiem zmniejszonym na 6. ósemce omawianego taktu – akord e-g-b-d brzmi jednak obco ze względu na nieuzasadnione tonalnie użycie d pomiędzy dwoma des.
Skoro więc zapis okazuje się niepoprawny, to być może popełniono innego rodzaju pomyłkę – oba znaki postawiono w złym miejscu, gdyż powinny znaleźć się przed górnymi, a nie dolnymi nutami akordów (zbliżoną pomyłkę popełniono w Wf – w mniej problematycznym miejscu – w t. 204). Prowadzi to do najnaturalniejszej harmonicznie wersji, w której cały ten takt jest oparty na akordzie e-g-b-des. Rozwiązanie to uważamy za najbardziej prawdopodobne, odpowiednie poprawki wprowadzono także w Wn i Wa.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Adiustacje Wa, Błędy Wf, Adiustacje Wn
notacja: Wysokość